İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) 10. Dönem 1. Müşterek Meslek Komiteleri Toplantısı, gerçekleştirildi. Piri Reis Üniversitesi Rıdvan Kartal Konferans Salonu’nda yapılan toplantıya, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürü Ünal Baylan, Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürü Salih Tan, Kıyı Emniyeti Genel Müdürü Durmuş Ünüvar, İMEAK DTO Başkanı Tamer Kıran, Gemi İnşa Sanayicileri Birliği (GİSBİR) Başkanı Murat Kıran, Gemi Yat ve Hizmetleri İhracatçıları Birliği’nin (GYHİB) Başkanı Cem Seven, Türk Armatörler Birliği Başkanı Cihan Ergenç, Deniz Temiz Derneği / TURMEPA Başkanı Şadan Kaptanoğlu, İMEAK DTO Meclis Başkanı Başaran Bayrak, yönetim kurulu üyeleri, meslek komite ve şube başkanları ile çok sayıda kişi katıldı.
Toplantının açılış konuşmasını İMEAK DTO Başkanı Tamer Kıran yaptı. Konuşmasına başlarken, küresel ekonomi, yüksek enflasyon, Rusya ve Ukrayna savaşının olumsuz etkilerine değinen Kıran, “Önümüzde zorlu bir dönem var. Dünyanın önde gelen gündem maddelerinden iklim krizi sorunu ve tedbirler, sektörümüzde köklü değişikliklere neden olacak önemli yaptırımları içeriyor. Sonuç itibarıyla tüm bu konuları dikkatle takip edip, ayrıntıları kaçırmadan sağlıklı analizlerle doğru fikirler üretmemiz gerekiyor” dedi.
Meslek komiteleri işin mutfağı
Sorunlar karşısında şikayetçi olmak yerine çözüm için çabalamanın önemine vurgu yapan Kıran, denizcilik sektörünün her alanda daha ileriye taşımanın el ele vererek yapılması gerektiğini belirtti. Yılda 2 kez yapılan Müşterek Meslek Komiteleri Toplantısının 48 komitenin her birinin kendine özgü sorunları ve konuları olduğuna işaret eden Kıran, “Meslek komiteleri bu sorunları tespit edip çözümleriyle beraber bizlere yol gösteren en önemli organımız. Bu anlamda Meslek Komitelerinin işin mutfağı olduğunu söyleyebiliriz” diye konuştu.
Kabotaj Kanunu’na değişiklik talebi
Tamer Kıran’ın konuşmasının ardından Meslek Komiteleri Toplantısı’nda Meslek Komite Başkanları ve komiteyi temsilen konuşmak isteyenler söz aldı. İlk sözü alan 8. Denizaltı Hizmetleri ve İnşaatı Faaliyetleri Meslek Komiteleri Başkanı Arif Ertek, Kabotaj Kanunu’na değindi. Türk Kabotaj Kanunu’nun cezai 5. maddesinin 2008 yılında yapılan değişiklik ile caydırıcılığını yitirdiğini belirterek, “Bu cezai müeyyide caydırıcılıktan çok uzak olup yabancı bayraklı römorkörlerin limanlarımız arasında çalışmasını adeta teşvik etmektedir. Bu nedenle 2008 yılında yapılan bu değişikliğin kaldırılarak eski haline döndürülmesini verilecek idari para cezalarının da ciddi bir şekilde arttırılmasını talep etmekteyiz” dedi.
Denizcilik Genel Müdürü Ünal Baylan Ertik’in konuşmasına yanıt vererek, Kabotaj Kanunu’nun uygulanması konusunda çok hassas olduklarını belirtti. Kabotaj Kanunu’nun değişmesinin çok kolay olmadığını dile getiren Baylan, “Bu konuda hassasiyetimiz var. hassasiyeti olan herkese de teşekkür ediyoruz. Buna devam edeceğiz” dedi.
Simülatörler okulların ortak kullanımına verilmesi talebi
İMEAK DTO Eğitim Komisyonu adına söz alan ikinci konuşmacı Cihat Yavuz Güler, denizcilik okullarında kullanılan simülatörlerin düzenlenecek protokol ile ortak kullanılması önerisinde bulundu. Simülatörlerin maliyetlerinin yüksek olması, 5 yılda bir güncelleme gerektirmesi ve 10 yılda bir yenilenme ihtiyacı sebebiyle ağırlıklı olarak yurt dışından temin edilen malzeme ve yazılım için ülkenin kaynaklarının yurt dışına aktarıldığını vurgulayan Güler, “Eğitim komisyonu olarak önerimiz mevzuat gereği denizcilik okulları için zorunlu tutulan simülatörlerin okullar arası coğrafi yakınlık ve simülatörlerin kullanım süreleri dikkate alınarak yangın, can kurtarma ve kişisel denizde canlı kalma eğitimi alanlarının kullanımında olduğu gibi, simülatörlerin de okulların ortak kullanımına izin verilebilmesini talep ediyoruz” diye konuştu.
Eğitimde verimliliği arttıracak planlamalarımız var
Konuyu gündemlerini aldıklarını belirten Ünal Baylan, denizcilik eğitimine ilişkin ise şunları söyledi; “Bize, eğitim veren kuruluşlardan eğitim alan kimselerden ‘size iş bulacağız, garanti iş var, şu kadar maaş vereceğiz’ şeklinde ciddi şikayetler geliyor. Çünkü öyle bir potansiyel olmadığını buradaki herkes biliyor. Burada ciddi bir eğitim kurumu enflasyonu da var. Yıllar önce eğitim kurumlarının sayısının azaltılıp verimliliğin arttırılması amaçlanıyordu. Türkiye’de sadece 67 tane denizcilik meslek lisesi var. Verimliliği sağlayamıyoruz. O insanlar ceplerindeki son parayla o kurslara gidiyor, aldığı belgeyle de gemiye gideceğim diyerek bize geliyorlar. Şu kadar para verdik dediler ki iş var. Bunların ikisini beraber bir dengede götürmemiz lazım. Bu dönem verimliliği arttıracak şekilde gerek simülasyon ve eğitim materyallerinin tedarikinde, gerekse iş bulabilecek sayıda arz talep dengesi sağlayarak bir planlama yapmamız gerekecek. Bunu planlamamıza aldık.”
Gemi inşa sanayi stratejik bir sektördür
Toplantıda söz alan bir diğer isim GİSBİR Başkanı Murat Kıran oldu. Göreve geldikleri günden bu yana köklü çalışmalar yaptıklarını ve bugün Avrupa ve Uzak Doğu’da bazı birliklere üyeliklerin sağlandığını ve küresel gemi inşa sanayicileri tarafından fikirlerinin alındığını belirten Kıran, “O günlerde burada çevre kirliliği ve iş kazalarıyla ilgili çok üstümüze gelindi. Bunlar için çok büyük mücadele verdik. Yaşama mücadelesi veren bir sektör vardı ve bugünleri gördük. Bu sektör, bugün son kayıtlara göre direk 80 bin indirek ise 300-320 bin, ailelerle beraber neredeyse 1,5 milyon insanımıza milli gelir hasılamızın ortalamasının üzerinde bir rakamla evlerine ekmek götürmelerine vesile oluyor. Bunu idame ettirmemiz gerekiyor. Gemi inşa sanayi bir ülkenin olmazsa olmazıdır. Gururla söylüyorum ki, gemilerimizi inşa eden bir de sanayimiz var. İşte bunun idame ettirilmesi lazım. Bu stratejik bir sektördür” dedi.
Düzenli büyümenin yolu aranmalı
Gemi inşa sektöründe işlerin yolunda gittiğini özellikte son 1-1,5 yılda Uzak Doğu’nun kapanmasıyla yoğunluğun arttığını aktaran Kıran, “Bir de Karadeniz’deki gaz çıkartma işlemlerinin de getireceği hacmi düşünürsek, ihtiyaçlarımız daha da artacak. Peki ne yapmalıyız. Beraber bazı felaketleri yaşamadan önce düzenli büyümenin yolunu aramalıyız. Taleplerimiz oluyor ve karşılanmak üzere bunlara kafa yoruluyor.
Önümüzdeki en büyük problemlerden bir tanesi çalışan sayımız. Ne yazık ki bu büyümeye biz de diğer sektörler gibi hazırlıksızız. Buna GİSBİR olarak çok önem vermemize rağmen ne yazık ki istediğimiz sayıda kişiyi bu sektörü kazandırmakta zorlanıyoruz. Bu da zaman alacak.”
Kaliteli ve bilgili insanlara ihtiyaç artıyor
Büyümeyle beraber kaliteli iş gücünün de arttırılması gerektiğini vurgulayan Kıran, şöyle devam etti: “Kaliteli, bilgili kalifiye insanlara ihtiyaç artıyor. Özellikle iş sağlığı ve güvenliği noktasında eğitimini eksik almış insanlarla yolumuza devam edersek beraberinde kaçınılmaz olan iş kazaları gelecektir. Nitekim son dönemlerde iş kazalarımızda ufakta olsa bir artış var. Bunu incelediğimizde tecrübesi olmayan ama adam bulunamamaktan dolayı ufak işler için tersanelerimize alınan insanlarda bu vakalar görülüyor. Önümüzdeki süreçte bu sanayinin devam etmesini istiyorsak daha fazla sayıda elemanı kazandırmalıyız. İkinci önemli konu ise çevre. Çevre ile alakalı çok mücadeleler verdik. Tersaneler olarak denize deşarjımız olmadığı halde varmış gibi müdahalelerde bulunuldu. Yönetmeliğimiz yoktu ama artık var. Biz gemi inşa sanayicileri olarak çevremizi korumak zorunda olduğumuzu biliyoruz.”
Türkiye, AB’nin herhangi bir yaptırımını uygulamıyor
Denizcilik Genel Müdürü Ünal Baylan, son günlerin en önemli gündem maddelerinden biri olan ‘P&I teyit mektubu’ konusuna ilişkin değerlendirmelerde bulundu. Türkiye’nin BM yaptırımı dışında herhangi bir yaptırım uygulamadıklarını belirten Baylan, “Biz başımızın çaresine bakarken, ambargoya uymayarak bakacağız. Türkiye, Avrupa Birliği'nin herhangi bir yaptırımını uygulamıyor. Bu yıllardır böyle. Haziran ve temmuz ayından itibaren sigorta kuruluşları dedi ki, Yaptığımız sigorta üzerinde; bir yaptırım varsa ben bunu karşılamam dedi. Ki dünyanın birçok yerinde bu böyle. O zaman konu bizim oldu. biz yaptırıma tabi değiliz ama konu bizim oldu. Çünkü bunlar bizim karasularımızdan geçiyor. Ve 2002 yılından bu yana da Ulaştırma Bakanlığı olarak bunlardan sigorta istiyoruz. Gelinen noktada biz bunu dünyada birçok kişiyle görüştük. Herkesle görüştük. Gelinen noktada dedik ki bu sigortayı sen zaten bize sunuyorsun. Geminin sigorta poliçesi armatöre veriliyor. Burada taraf armatör. Başka kimse değil. Ordan bize geliyor. Süreç başlamadan önce biz bir talimat verdik. 11 kasımda söylerken bize zamanlıca yapılsın, sektöre duyuralım ki ona göre planlamasını yapsın. 1 Aralık’tan bu yana sadece Karadeniz’den boğazlarımıza 27 adet ham petrol tankeri Türkiye Cumhuriyeti’nin talep ettiği belgeyi verdi. Türkiye Cumhuriyeti güçlüdür. Bulunduğu topraklarda ülkesini karasularını, vatandaşını korur. Ticaretini yapmadığım petrolün geçerken ülkeme zarar vermemesi için bugün bunu yaptık. İleride daha fazlasını da yaparız” diye konuştu.
İMEAK DTO 10. Dönem 1. Müşterek Meslek Komiteleri Toplantısı, Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürü Salih Tan’ın ve çok sayıda meslek komite başkanı ve temsilcilerinin konuşmalarıyla devam etti. Toplantının kapanış konuşmasını İMEAK DTO Meclis Başkanı Başaran Bayrak, yaptı.
Toplantının sonunda İMEAK DTO Başkanı Tamer Kıran, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Denizcilik Genel Müdürü Ünal Baylan, Tersaneler ve Kıyı Yapıları Genel Müdürü Salih Tan ve Kıyı Emniyeti Genel Müdürü Durmuş Ünüvar'a plaket verdi.
7DENİZ
