Rebecca Galanopoulos Jones’un değerlendirmesi şöyle;

5 Aralık'tan itibaren Rusya'nın AB'ye gerçekleştirdiği ham petrol ihracatına yaptırımlar uygulanmaya başladı ve tavan fiyat uygulaması söz konusu. Şubat ayında da Rus rafine ürünlerinin ithalatını yasaklayacak ve ikinci aşamaya geçilecek.

 

 

Gemi Değerlerindeki değişim nasıl olacak?

 

Tankerler

 

Tanker pazarının iki kategoriye ayrıldığına dair artan bir spekülasyon mevcut; Rus sularında faaliyet gösterip artık başka sektörlere yönelecek olanlar ve yaptırımlara rağmen Rus ticaretlerinden kaynaklanan primlerden yararlanmak isteyenler. Bu gemiler genellikle 'gölge filo' olarak tanımlanmakta. Burası, gemilerin piyasada satıldığı ve daha sonra uluslararası yaptırım yasalarına tabi olmayan sahipleri tarafından işletildiği yerdir. Bu gelişmelerin sonucu olarak, yüksek kazanç potansiyelinden yararlanmak için, normalde hurda olarak satılacak olan eski Tankerlere olan ilgi arttı.

 

Yılbaşından bu yana tüm sektörler ve yaş grupları için tanker fiyatları arttı

 

VLCC'lere bakarsak, 20 yaşındaki gemilerin fiyatları ocak ayına göre yüzde 51 artarak 38.88 milyon dolara yükseldi. Dikkate değer satışlar arasında Çinli alıcılara 42 milyon dolara satılan Shiblah bulunmaktadır (316.500 DWT, Mart 2003 Hyundai Heavy Industries yapımı, SS Due, VV değeri 40,28 milyon USD).

 

Bu yıl (2022) şimdiye kadar 84 adet ikinci el VLCC satışı kayıtlara geçti ve bu satışların çoğu, ortalama yaşı 14 olan, daha eski tonajlı VLCC'ler için geçerliydi. VLCC'ler için navlun kazançları, TD3C-TCE Orta Doğu Körfezi'nden Çin'e doğru olan rotada 96.436 USD/Gün ile bu yazının yazıldığı sırada 19 ayın en yüksek seviyesine ulaşmasının ardından istikrarını da koruyor. Bunun nedeni ise, Kuzey Yarımküre kışı öncesinde güvenli enerji arayan iki bölge olan Asya ve Avrupa'dan gelen güçlü talepler ve AB'nin Rus petrolüne yönelik yaklaşan yaptırımlarıdır.

 

Bu yıl Aframax sektörü en büyük artışı gören sektör oldu

 

20 yaşında 105.000 DWT gemilerin değerleri 1 Ocak'ta 11,84 milyon dolar iken, bugün 22,02 milyon dolara yükseldi ve yaklaşık olarak yüzde 86 artış gösterdi. Raporlanan Aframax satışları ise yüzde 5 artışla 148 oldu. VLCC satışlarında ise, eski tonajlı ve ortalama 14 yaşında olan VLCC'lere doğru net bir eğilim vardı. Dikkate değer satışlar arasında Ekim ayı sonunda 41,8 milyon dolara satılan, Raffles Harmony yer alıyor (105.400 DWT, Ocak 2013 Hyundai HI yapımı, VV değeri 40,6 milyon USD).

 

Maersk: Kızıldeniz dönüş için hala çok riskli Maersk: Kızıldeniz dönüş için hala çok riskli

Alt türe göre 15 yaşındaki Tankerler için değerler

Alt türe göre 15 yaşındaki Tankerler için değerler

 

LNG değerleri, ocak ayının başından bu yana tüm sektörlerde arttı ve beş yaşındaki Büyük LNG değerleri yılın başından bu yana yüzde 18,2 artışla 194,64 milyon USD e çıkarak tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaştı.

 

Yeni inşa LNG’ler

 

Yeni inşa, 174.000 CBM'lik Büyük LNGler için değerler, yıllık yaklaşık yüzde 22 artışla 205,65 milyon USD den 251,33 milyon USD seviyesine yükseldi. Sonuç olarak, yeni inşa siparişlerin sayısı geçen yıla göre yaklaşık yüzde 84 artışla 156 oldu. Pazara yön veren paydaşlardan bazıları, bu yıl şimdiye kadar her biri 20'ye varan gemi siparişi veren MOL, NYK Line, Global Meridian ve Knutsen OAS oldu. Son zamanlarda göze çarpan yeni inşa siparişleri arasında, Maran Gas Maritime’ın Daewoo'da üretilmesi ve 2026'da teslim edilmesi planlanan, 252 milyon dolar sözleşmeli, 174.000 CBM'lik siparişi bulunuyor.

 

Değerlerdeki artışın en büyük sebebi, LNG navlun kazançlarının tüm zamanların en yüksek seviyesine ulaşması ve geçen yılın rekor kıran zirvesini geçmesidir. Baltık Borsası'ndan alınan BLNG1g değerlendirmesi oranları şu anda yıllık yüzde 52 artışla 466.524 Dolar/Gün seviyesinde bulunuyor. Bununla birlikte, yüksek çelik maliyetleri ve yetersiz tersane sorunu de yeni LNG üretim değerlerinin artmasına neden olmaktadır.

 Alt türe göre 5 yaşındaki LNG’ler için değerler

 Alt türe göre 5 yaşındaki LNG’ler için değerler

 

Ticarette son durum nasıl?

 

VesselsValue olarak ticaret akış modellerindeki değişikleri tespit ettik ve verilerimize göre Rusya, şimdiden ham petrol ihracatını Asya'ya kaydırmaya başladı. Çatışmaların başlamasından bu yana Rusya'dan sıvı ihracatı için ilk 10 istikamet arasında Hollanda en üst sıra yer aldı. Bununla birlikte, ihracat hacimleri, 2021'de Mart ve Ekim arasındaki dönemde 407 olan sefer sayısı, bu yıl aynı dönemde 376'ya gerileyerek önemli bir düşüş gösterdi. Öte yandan, Rusya'nın sıvı ihracatında en popüler ikinci istikamet olan Çin'e giden kargolar, 2021'e göre yüzde 52 artarak 344 sefere ulaştı. Benzer şekilde üçüncü sırada yer alan Türkiye'ye yapılan seferler de yüzde 30 artarak 283'e yükseldi. 2021'de daha önce sıralamada yer almayan Hindistan ise toplam 238 seferle dördüncü sırada yer alıyor.

 

Tankerler

 

İthalata dayalı Avrupa Tanker pazar payı açısından, Mart 2021'de yüklerin dörtte birinden fazlası, yüzde 28 veya 17 milyon mt ile Rusya'dan, geri kalan yüzde 72'si ise dünyanın geri kalanından tedarik edildi. Ancak, Ekim 2022’den itibaren Avrupa istikametli ve Rusya kaynaklı ithalat miktarı azaldı. Pay, yüzde 33 düşüşle 11 milyon mt'ye veya bir başka deyişle, pazar payının yüzde 13'üne geriledi ve dünyanın geri kalanından yapılan ithalat yüzde 87 seviyesine geldi.

Kirli ve temiz yük tahminlerine dayalı olarak, Avrupa Tankeri pazar payının ithalata göre yüzdesi

 

LNG pazarı

 

Yalnızca deniz ticaretine dayalı Avrupa LNG pazarı için (2021'de Rus gazının yaklaşık yüzde 90'ı boru hatlarından gelmekteydi), Mart 2021'de ithalatın yüzde 21'i Rusya'dan, yüzde 79'u dünyanın geri kalanından geliyordu. Avrupa harici yapılan ithalat yüzde 89'a kadar çıkarken, Avrupa'dan yapılan ithalat yüzde 11'e düştü.

Avrupa LNG pazar payının ithalata dayalı yüzdesi.

Avrupa LNG pazar payının ithalata dayalı yüzdesi

 

Görüş

 

Yaklaşan yaptırımlar, eski Tanker tonajına olan talepte ani bir artışa neden oldu ve bu yüzden sektördeki değerlerde artış görüldü. 'Gölge filo' ticaretine devam eden tankerler, gemi arzını daraltacak, bu sayede sektöre uygun navlun kazançları ve değerleri anlamında destek vermeye devam edebilecekler. Ayrıca, Rus ham petrolünün ticaret modellerindeki değişiklikler, ticaretin Avrupa'dan uzaklaşması olarak değerlendirilebilir. Çin ve Hindistan’dan yapılan ithalat artmaya devam ederken, bu iki ülke Rusya'nın sıvı ürün ihracatı için kilit istikametler olarak ön plana çıkıyor. Sonuç olarak, bu ithalatlar Tanker sektörünü daha da desteklemeye devam edecek.

 

2022 Kasım VesselsValue verileri:

Feragatname: Bu yazının amacı genel bilgi sağlamaktır, belirli koşullarla ilgili tavsiye veya rehberlik etmemektedir. Okuyucular, bu yazıda yer alan herhangi bir ifadeye veya görüşe dayanarak karar vermemelidir.

KAYNAK: 7DENİZ DERGİSİ

Editör: Haber Merkezi