Kuru yük piyasalarına Cape Size’lardan (170 bin ton ve üzeri) başlarsak Nisan ortalaması 4.400 dolar günlük iken Mayıs sonunda 10.300 doları bulduk. Bu 100 ‘den fazla artış demektir. Panamax (70–85 bin ton) gemilerde hem Atlantik hem de Pasifik’te sağlık ve artan bağlantılar Mayıs ortalama günlük kazancı 11 bin dolarlara taşıdı. Supramax’larda (50 bin) 9 binler, Handyler (27-35 bin) 5.500 dolar günlük ortalama kazanç.
Tankerlerde ise Nisan ayında Vlcc’lerde grafikten görüldüğü gibi keskin bir düşüş yaşandı. Nisan ortalaması günlük 10 bin dolara indi. Mayıs ayı ortalaması 9 bin dolar gözükse de piyasa firm ve Mayıs son haftayı 11bin dolarda gördük. Suezmax 130-140 bin tonlarda 12 binler ve 80-100bin tonluk Aframax’larda günlük 17 bin dolar Mayıs ortalaması.
Baltık Kuru Yük indeksi başta Capesize’lar, Panamax ve Ultramax’lardaki yükselişlerle 29 Mayıs’ı 1107 ‘den kapattı. Unutmayalım ki buraya 600’lü rakamlardan geldik. Jeopolitik bir bozulma olmaz ise BDI 1000 puanın üzerinde kalacaktır. Demir cevheri Fe62 fiyatları artan demir çelik üretiminden kaynaklı 100 dolar sınırında... Uzmanlar bu artıştan dolayı stokları 131.7 milyon tonla son iki yılın en düşük seviyesinde olan Çin demir cevheri stoklarının 120 milyon tona düşmesine neden olabilir.
Teknik analizde görüleceği üzere RSI güç indeksi BDI’ın 1000’li rakamların üzerinde kalacağı yönünde.
Bir önceki yazımızda okuyucularımızı olumlu düşünmeye sevk edecek bir göstergede Cape Size gemilerle demir çelik üretiminin karşılaştırması bizi destekledi. Demir çelik üretim indeksiyle Cape Size gemilerin kazancı arasındaki pozitif uyumsuzluk Cape Size gemilerin yönünü yukarı çevirmesiyle dengeyi buldu. Nisan ayında yukarıda gördüğünüz gibi hem üretim hem de kazanç yönü yukarı yönde gerçekleşti. Mayıs ayın sonunda bunu daha belirgin göreceğiz.
Büyük tonajda yaşanmakta olan nispeten olumlu piyasa şartlarının aksine koster ve mini bulker’larda 4-12 bin ton piyasalar o derece durgun. Açık gemi pozisyonları emallerimizde yük taleplerine göre dört kat daha fazla. Navlunlar diplerde ve günlük seferin getirisi Akdeniz’de haftalardır düşüyor. Sebep YÜK ÇOK AZ! Bölgemizde en fazla 6-7 bin DWT gemiler açık pozisyonda (dolu gidip boş dönüş 1700 günlük) 4-5k DWT gemilerde açık pozisyon 6/7 binlikler kadar değil. 7bin tonluk gemiler 5 binliklerle aynı günlük. Yazık ki 5-10 bin DWT gemileri için ortalama günlük kazançların günlük operasyon masraflarından 20 daha düşük seyretmekte.
Azak Denizine gelince, nehir gemilerinde düşük olan navlunlar daha da kötüleşti. Biraz düzenli kömür sevkiyatları oldu. Bugünlerde hem kömür hem de tahıl çıkışları yetersiz. Rus bayrağını taşıyan bazı gemi sahipleri kendilerini Hazar Denizine geçirmek istiyor. Tabii ki navlunlar o tarafta daha iyi burada da gemileri Hazar’a götürecek yük fazla çıkmıyor.
Volgo-Balt-, Sormovsky- ve Omsky-tipi gemiler için gidiş-dönüş kazancı günlük olarak 1000 altına düşerken, Volgo-Don- ve Volga tipi filo için günlük 1300-1400’lerde. Bu günlük kazançlar OPEX seviyesinden 20-30 daha düşüktür. Azak Denizindeki durgunluktan dolayı nehir gemileri deniz limanlardan yapılan sevkiyatlar için aktif olarak rekabet etmeye devam ediyorlar.
Temmuz ayı ile beraber Eylül ayı yeni hasat ve sevkiyatlarda koster ve nehir gemilerinde yukarı doğru kuvvetli hareketlenme başlamasını bekliyoruz. Unutulmamalı bütün tahminler küresel konjonktür ve jeopolitik gelişmelere bağlı. Ana tema ABD ile Çin arasında yaşanmakta olan restleşme dünya ekonomisini durgunluğa çekiyor. Siyasi ve ekonomik gelişmeler Çin’e uygulanan 10 vergi 25’e çıkması. İran’ın demir-çelik ve bakır ihraç ürünlerine yaptırım geldi. Buna karşın İran’da 2015’de imzaladığı nükleer sınırlama anlaşmasında iki maddeden çekilmek için 60 gün süre verdi. Sonuçlarını hep beraber göreceğiz.
VARLIKLARIN MAYIS 2019 SENESİ VE SON 6 AY BAZINDA TÜRK LİRASINA KARŞI GETİRİ GÖTÜRÜ TABLOSU
Son olarak resesyonun ön uyarı işareti: ABD tahvil piyasasında uzun vadeli (10 yıllık) faizlerin kısa vadeli (2 yıllık) faizlerin korelasyonunu takip etmekte fayda var. Geçmişte 10 yıllıkların, 2 yıllıkların altına gelmesi geçmişte devamındaki 6/8 aylarda durgunluğa neden oldu.
29 Mayıs 10 yıllık 2.275
2 yıllık 2.117
On yıllık 15,8 baz puan yukarıda (** Aradaki farkın azalmakta olduğunu 14 Mayıs’a 22 baz Puandı) dikkate almakta fayda var.
Gemi Brokerleri Derneği Yönetim Kurulu Üyesi Kaptan Semih Dinçel
7DENİZ
