Tayyip Erdoğan ve AKP hükümetinin Müslüman Kardeşler örgütüne (İhvan-ı Müslimin) verdiği destek nedeniyle Mısır, ulaştırma anlaşmasını yenilemeyince Türkiye Süveyş’e mecbur aldı. Anlaşmanın süresi iki gün önce dolunca Türkiye alternatif rota arayışına girdi. Ancak İran, Orta Asya ve Süveyş rotaları için yapılan maliyet hesabının tahmin edilenin çok üstünde olduğu ortaya çıktı. Maliyetin yükselmesi, ihracat bağlantılarının kopmasını de beraberine getirecek Türkiye ile Mısır arasındaki Ro- Ro anlaşmasının yenilenmemesi Türkiye’nin özellikle Körfez ülkeleri ve Afrika’nın orta ve güney bölgelerine ticaretini olumsuz etkileyecek. Dışişleri Bakanlığı, Ulaştırma-Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığı ile Gümrük ve Ticaret Bakanlığı yeni rota belirlenmesi için çalışmaları hızlandırdı. Bundan sonra Türk ihraç ürünlerini taşıyan TIR’lar, Suudi Arabistan ve diğer Körfez ülkelerine ulaşmada kilit rota olan Sina Yarımadası’ndan geçmeyecek. Yapılan hesaplamalar, Türkiye’nin Süveyş üzerinden yapacağı ticaretin maliyetinin hesaplananın çok üstünde olduğunu gösterdi. Anlaşmanın yenilenmeyeceğinin anlaşılması üzerine Dışişleri Bakanlığı, ihracatçıların Süveyş rotasını kullanmasını istedi. Süveyş Kanalı geçişi ile 3-4 günde Suudi Arabistan’a ve Körfez bölgesine ulaşılabilecek. Süveyş’in kullanılması ile süre kısalacak ancak maliyet artacak. Maliyet farkı ihracatçıya yüklenecek. İthalatçılar da yakın ve lojistik avantajı olan ülkelere yönelip Türkiye seçeneğini ön planda tutmayacak. Bu da Türkiye’nin ihracatına önemli bir darbe anlamına geliyor. Diğer yandan İran ve Basra Körfezi üzerinden Kuveyt, Katar veya Dubai’ye geçebilmek amacıyla düzenli hat oluşturmak için de çalışmalar hızlandırıldı. İhracatçıların İran’ı transit geçmesiyle ilgili anlaşmalar yapıldı ve bazı vergi ve harçlardan muafiyet sağlandı. Ancak yakın ve diğer vergiler konusundaki sıkıntı aşılamadı. Bu güzergahın faaliyete geçmesi durumunda İran’ın Buşehr Limanı’na gidip oradan Ro-Ro seferiyle Katar’a, Dubai’ye geçmek mümkün olacak. Ancak Ro Ro seferlerinin sayısının artırılması gerekecek. Bu noktada maliyetler yine uluslararası rekabet açısından “makul” düzeye çekilecek ancak bu kez de yolun süresinin uzun olması dezavantaj olarak değerlendiriliyor. 7DENİZ