Süveyş Kanalı'ndan geçen tanker trafiğindeki düşüş, Atlantik Havzası merkezli, Kuzey Denizi ve Akdeniz'i de içine alan bir ticaret bölgesi ile Basra Körfezi, Hint Okyanusu ve Doğu Asya'yı kapsayan bir başka ticaret bölgesi olmak üzere bir bölünmenin başlangıcını teşvik ediyor. Bu bölgeler arasında - Afrika'nın güney ucundaki daha uzun ve daha maliyetli yolculuk yoluyla - hala ham petrol dolaşıyor, ancak son satın alma modelleri bağlantının kesildiğine işaret ediyor.
Tüccarlara göre, Avrupa'da bazı rafineriler geçen ay Irak Basra ham petrolü alımlarını durdururken, kıtadaki alıcılar Kuzey Denizi ve Guyana'dan gelen kargoları alıyor. Asya'da, Abu Dabi'nin Murban ham petrolüne olan talepteki artış ocak ortasında spot fiyatların yükselmesine yol açtı ve Kazakistan'dan Asya'ya akışlar keskin bir şekilde azaldı.
Bu arada, Kpler'in gemi takip verilerine göre, ABD'den Asya'ya ham petrol yüklemeleri geçen ay aralık ayına göre üçte bir oranında azaldı.
Bu bölünme kalıcı olmayacak, ancak şimdilik Hindistan ve Güney Kore gibi ithalata bağımlı ülkelerin petrol tedarik kaynaklarını çeşitlendirmelerini zorlaştırıyor. Rafineriler için ise hızla değişen piyasa dinamiklerine yanıt verme esnekliklerini sınırlıyor ve nihayetinde marjlara zarar verebiliyor.
Veri analiz firması Kpler'in baş ham petrol analisti Viktor Katona, "Lojistik açıdan daha kolay yüklere yönelmek ticari açıdan mantıklı ve Kızıldeniz'deki aksaklıklar navlun oranlarını yüksek tuttuğu sürece de durum böyle olacak. Arz güvenliği ile kârı maksimize etmek arasında seçim yapmak zor bir dengeleme eylemi" dedi.
Kpler 30 Ocak'ta yayınladığı bir notta, Süveyş Kanalı üzerinden petrol tankeri geçişlerinin geçen ay kasım ayına kıyasla %23 azaldığını söyledi. Bu düşüş sıvılaştırılmış petrol gazı ve sıvılaştırılmış doğal gaz için daha da belirgindi ve sırasıyla %65 ve %73 oranında düştü.
Ürün piyasalarında, Hindistan ve Orta Doğu'dan Avrupa'ya dizel ve jet yakıtı akışı ile Asya'ya giden Avrupa akaryakıtı ve nafta en çok etkilenen ürünler oldu. Petrokimya hammaddesi olan naftanın Asya'daki fiyatları, Avrupa'dan tedarik etmenin zorlaşacağı endişesiyle geçen hafta neredeyse son iki yılın en yüksek seviyesine ulaştı.
Kızıldeniz saldırılarının etkisi petrol fiyatlarına daha yüksek nakliye maliyetleri yoluyla yansıyor ve bu da rafinericileri mümkün olduğunca yerel üretim yapmaya teşvik ediyor. Kpler, Orta Doğu'dan Kuzeybatı Avrupa'ya giden Suezmax ham petrol tankerlerinin fiyatlarının aralık ortasından bu yana yaklaşık yarı yarıya arttığını söyledi. Küresel gösterge Brent ham petrolü aynı dönemde yaklaşık %6 artış gösterdi.
Bu arada, piyasadaki tüccarlara göre, üretimin arttığı ABD'den Asya'ya teslim edilen petrolün maliyeti ocak ayındaki üç haftalık dönemde varil başına 2 dolardan fazla arttı.
UBS Group AG'de emtia analisti olan Giovanni Staunovo, "Çeşitlendirme hala mümkün, ancak daha yüksek bir fiyata geliyor," dedi. "Son tüketiciye yansıtılamadığı sürece, rafinerilerin marjlarını azaltacaktır."
Hafta sonu Husiler, 11 Ocak'taki saldırılardan bu yana en büyük yaylım ateşinde isyancı gruba ait düzinelerce hedefin vurulmasının ardından ABD ve İngiltere öncülüğündeki hava saldırılarına karşılık verme tehdidinde bulundu.
Surrey Clean Energy danışmanlık şirketinin direktörü Adi Imsirovic, "Jeopolitik ticaret için iyi değil. Alıcı olsaydım, tetikte olurdum. Rafineriler, özellikle de daha esnek olması gereken Asyalı rafineriler için zor bir dönem" dedi.
