Denizciliğin bir bayramı olması çok güzel bir şey elbette. Bu bayramın kutlamasını yaparken hakkını vermek gerekir. Bu anlamda ülke çapında sönük geçen bir gün olduğunu söyleyebiliriz. Bu bayramın önemine binaen verilen ilgi ve kutlamalar sönük kalmakta. Denizciliğin hüsnükabul görmesi için daha etkin olması kaçınılmazdır. Böyle bir bayrama vesile olan faaliyetin de hakkının yeterince verildiğini düşünmüyorum. Çünkü özellikle dâhili karasularımızdaki mavi coğrafyamız dediğimiz mavi vatandan istifade bu düzenlemeye rağmen sınırlı kalmaktadır. Hala yük araç ve yolcu taşımaların büyük oranı karayoluyla gerçekleşmektedir. Oysa deniz doğal asfalttır. Deniz yolundan istifade üst düzeyde olabilirdi. Bunun için gerekli düzenlemelerden önemli bir tanesini, mevcut hükümetin 2004 yılında ÖTV’siz yakıtı teşvik ederek attığı ciddi adımı kabul edebiliriz. Fakat bunun getirdiği kazanım istenilen oranda olmadı. Çünkü hala deniz yolu, teoride, taşımacılığı diğer taşıma modlarına göre daha ucuz dense bile, maalesef dâhilîde karayoluyla rekabet edecek durumda değil. Hem yük hem yolcu hem de araç taşıma yeterli oranda denize dönmemektedir. Bunun özendirilmesi için ilave teşviklere ihtiyaç vardır. Bunlardan önemli bir tanesi limanlarda elleçlenen yüklerin özel bir tarifeye tabi tutulmasıdır. Ayrıca liman ve yük özelliklerine uygun özel maksatlı yeni gemiler inşa edilerek yük, yolcu ve araç taşımaları yapılmalıdır. Bu fedakarlığı liman sahiplerinden beklemek zor. Bu sağlandığında denizde taşıma oranları artacaktır. Şu anda bunlar mevcut haliyle kara trafiğini denize kaydırmaya yetmemektedir. Zaten Avrupa Birliği bunun için özel teşvikler geliştirip kıyı boyu taşımalarında özendirmeler yapmaktadır. Çünkü bunun ekonomiye, çevreye, otoyol bakımına, ekonomik ve çevresel faktörlere ciddi katkıları var.
İstanbul denizciliğin merkezidir. Pek çok yıldır bu bayram etkinliklerini takip ediyorum ama ilkokul müsameresi gibi sönük geçmektedir. Denizci devlet, denizci millet iddiasındayız ama tüm kamuoyunda, ulusal medyada her yerde etkin kutlamaların yapılması, denizciliğin farkındalığının artırılması için önemli bir vesile olur. Bu bayramın anlam ve öneminin anlatılması lazım. Bayram iyi bir uygulamanın, iyi bir kazanımın sonucunun kutlanmasıdır. Ama buradaki kazanımlar yeterli değil. Bu haliyle bir bayram gerektirmeyebilir. Gerçekte bayram gibi bayram olması gerekir. Çocuklarımıza denizin sevdirilmesi gerekir. Buradaki menfaatlerin anlatılması için önemli bir gün. Bir fırsat.
Bu vesile ile deniz şehitlerimizi rahmetle anıyor, denizciliğimizin gelişmesine katkı sağlayan geçmiş bütün şahsiyetleri minnetle yad ediyor, 1 Temmuz Denizcilik ve Kabotaj Bayramını kutluyorum.
Salih Zeki Çakır - Koster Armatörleri ve İşletmecileri Derneği Başkanı
7DENİZ