Nemrut Körfeziʹndeki Petlim Konteyner Limanıʹnın 28 yıllığına işletmesini alan APM Terminalsʹin bağlı olduğu Maersk Grubuʹnun aynı körfezde bulunan TCG Ege limanını işleten İspanyol Grup Maritimʹi satın alması farklı bir rekabet ortamı oluşturdu- APMʹnin dünyanın en büyük lojistik gruplarından A.P. Moller-Maerskʹin İspanyaʹda yaptığı şirket alımı, İzmirʹin Aliağa ilçesindeki Nemrut Körfeziʹnde limanlar arasında rekabet tartışmalarını gündeme getirdi. İspanyaʹdaki satın alma anlaşmasının Türkiyeʹdeki Rekabet Kurumuna da sorulacağı belirtildi.
Türkiyeʹnin en büyük konteyner limanlarından TCDD Alsancak Limanıʹna İzmir Körfeziʹndeki derinliğin yetersiz olması nedeniyle büyük kuşak gemilerin girememesi, son dönemde Aliağaʹdaki Nemrut Körfeziʹndeki liman ve iskelelerin kapasitelerinin hızla artırmasına neden oldu.
Bölgede ilk özel konteyner limanı olan Nemportʹun 2009 yılında faaliyete başlaması sonrası aynı körfezde bulunan Ege Gübre İskelesi de ˮTCE-Egeˮ adıyla 400 bin TEU kapasiteli bir konteyner limanı haline getirildi. İspanyol Maritim TCB Grubuʹna 15 yıllığına verilen limanın devam eden yatırımlarla 1 milyon TEU kapasiteye ulaştırılması hedefleniyor.
Aynı körfez içinde bulunan ve sadece dökme yük elleçlemesi yapan Petkim Limanıʹnın (PETLİM) işletmesi de 2003 yılında imzalanan anlaşmayla 28 yıllığına Danimarka merkezli A.P. Moller-Maersk Grubu çatısı altındaki APM Terminalsʹe verilmişti. Anlaşmayla PETLİMʹin 450 milyon dolarlık yatırım ve 1,3 milyon TEU kapasiteyle Egeʹnin en büyük konteyner terminali olması planlanıyor.
Körfez içinde yer alan en büyük kapasiteli PETLİM ve TCE-Ege limanlarının kaderi ise Akdenizʹin diğer ucundaki bir satın alma anlaşmasıyla birleşti. A.P. Moeller-Maersk, Eylül ayında yaptığı açıklamayla İspanyol liman operatörü Grup Maritim TCBʹyi satın aldığını duyurdu. Grup Maritim TCBʹnin satın alınmasıyla birlikte İspanya ve Latin Amerikaʹdaki konteyner limanlarının yanı sıra İzmir Aliağaʹdaki TCE Ege Konteyner Limanı işletmesinin de Maerskʹe bağlı APM Terminalsʹin işletimine geçtiği ifade edildi.
APM Terminalsʹin Nemrut Körfezi içindeki en büyük iki limanı işletmesinin gündeme gelmesi rekabet tartışmalarına neden oldu.
ˮOnay bekleyeceğizˮ
Konu hakkında açıklama yapan APM Terminals İzmir Genel Müdürü Mogens Wolf Larsen, APM Terminalsʹin İspanyol TCBʹyi satın alma anlaşması imzaladığını ancak henüz rekabet kurumlarının onayının alınmadığını söyledi.
Larsen, anlaşmanın kesinlik kazanması için rekabet kurumlarının onayının beklenmesi gerektiğini belirterek, şunları kaydetti:
ˮTCB Grubu ve APM Terminalsʹin birçok ülkedeki operasyonlarını kapsayan bir satın alma sözleşmesini konuşuyoruz. Bunun içinde Türkiye de var. Türkiyeʹdeki Rekabet Kurumunun da diğer ülkelerde olduğu gibi bu portföye onay vermesi gerekecek. Rekabet Kurumunun onayı olmadan herhangi bir plan ya da çalışma söz konusu olmayacak. Diğer ülkelerdeki ve Türkiyeʹdeki rekabet kurumların bu anlaşmayı onaylaması sonrası nasıl bir çalışma yapacağımıza bakacağız. Şimdiden bir değerlendirme yapamayız.ˮ
Rekabet Kurumu onayıyla ilgili sürecin ancak gelecek yılın başında sonuçlanabileceğini belirten Larsen, şu anda PETLİMʹdeki yatırımı tamamlamaya odaklandıklarını anlattı.
ˮÇandarlıʹyla ilgilenmiyoruzˮ
APM Terminalsʹin Türkiye pazarıyla yakından ilgilendiğini, ilk işletme yatırımını Aliağaʹya yaptığını ancak İstanbul ve Marmara Bölgesiʹndeki limanlarla da yakından ilgilendiklerini dile getiren Larsen, ˮİzmir ilk yatırımımız ama son olmayacak, başka yatırımlarla da ilgileniyoruz. Marmara Bölgesiʹnde yeni yatırım fırsatlarını araştırıyoruzˮ diye konuştu.
Türkiyeʹde daha çok iç ticari faaliyetlere destek olan liman operasyonlarıyla ilgilendiklerine de dikkat çeken Larsen, bir aktarma limanı niteliğinde planlanan Çandarlıʹdaki Kuzey Ege Limanı ile ilgilenmediklerine değindi. Larsen, şöyle konuştu:
ˮÇandarlıʹdaki liman projesinde, Pire Limanı gibi uluslararası bağlantı noktası olması düşüncesiyle yola çıkıldı. Bu yatırım henüz erken aşamalarında. Aliağaʹda işleteceğimiz limanla Çandarlı birbirinden çok farklı operasyonlar, bunlar birbirini etkilemez. APMʹnin İzmirʹdeki gibi iç ticari faaliyetlere destek verecek şekilde limanlara yatırım yapma düşüncesi var. Bölgesel aktarma limanı statündeki bir limana yatırım yapma konusu bizim için öncelikli konu değil.ˮ
Nemrut, Alsancakʹı geçecek
Nemrut Körfeziʹnde PETLİM ve TCE-Ege dışında Batıçim, Ege Çelik, Habaş, İDÇ, Nemport ve Tüpraşʹın liman ve iskeleleri bulunuyor. Aliağa’daki limanlarda 9 ayda 35 milyon 733 bin ton yük hareketi gerçekleşti. 2015 sonunda bu rakamın 45 milyon ton seviyesine ulaşması bekleniyor. Yine 9 ayda Aliağaʹdaki limanlarda elleçlenen konteyner miktarı 429 bin TEUʹya ulaştı. Devam eden yatırımların tamamlanmasıyla konteyner elleçleme kapasitesinin 2 milyon TEUʹya ulaşması planlanıyor. 1954ʹden bu yana hizmet veren Alsancak Limanıʹnda ise halen yıllık 1 milyon TEU konteyner elleçleniyor.
7DENİZ