Brokerlere göre deniz ticaretinde yeni bir tonaj olan ultramax tipi gemiler ve ağır yük donanıma sahip özel gemiler deniz taşımacılığında yatırımcılara fırsat sunuyor. Ultramax gemiler yakıt avantajı sunarken, ağır yük gemileri denizdeki krizlerden etkilenmiyor. Deniz taşımacılığındaki trafiğin göstergesi olarak kabul edilen Baltık Kuruyük Endeksi (BDI) Şubat ayının ikinci yarısında yeniden yükselişe geçti. 2014 yılının 2013′e nispeten daha iyi bir yıl olacağını düşünen yatırımcılar yeni gemi siparişlerinde ultramax adı verilen 64.000 bin dwt’lik yeni nesil gemileri tercih ediyor. Türk armatörlerin de geçen yıl bu tonajda sipariş ettiği görülmüştü. Kıran Denizcilik bu gemilerden Çinli tersaneden 8 adet gemi alırken, Horizon Denizcilik de 5 gemi siparişi vermişti. ”Ultramax gemilerin tercih edilmesinin nedeni; 52-58 bin dwt’lik Supramax ile benzer boy ve drafta sahip olmalarına rağmen daha fazla yük taşıyor ve az yakıt harcıyor olmaları” diyor Marvel Danışmanlık ve Denizcilik Yönetim Kurulu Başkanı Levent Karaçelik. Pelikan Denizcilik Brokeri İsa Temel de ultramax tipi gemilere artan talebin nedenini tamamen ekonomik olduğunu söylüyor ve devam ediyor: ”Supramax gemilere göre 7-8 bin ton fazla yük taşırken günde 6-7 ton daha az yakıt tüketiyor. Aylık bazda da 200 bin dolarlık gelir farkı yaratıyor. Eski gemisi olan armatörler için bu bir dezavantaj.” Temel, ”Geçen yıl armatörler gemi siparişlerinde tercihini özellikle 64.000 dwt’lik ultramax tipi gemilerden yana kullanmışlar. Geçen yıl 300’ün üzerinde sipariş verildi ve bu yıl 250 civarında geminin suya indirilmesi bekleniyor” diyor. Ultramax, diğer tonajların üzerinde baskı kuracak Supramar Denizcilik Yöneticisi Bahadır Tonguç ise ultramax gemilerin Asya ticaretinde kullanılma amacıyla tasarlandığını belirterek ”Supramaxlardan sadece 10 metre daha uzun. Hem vinçli, ambar hacmi yüksek, hem de yakıt sarfiyatı düşük gemiler. Her yere girip çıkabiliyor” yorumunu yaptı. Şu an denizde 100 civarında ultramax tipi geminin olduğunu söyleyen Tonguç, 2015’e kadar da 200’ün üstünde geminin servise gireceğini kaydetti. Tonguç, ”Yeni tonaj, panamax tonajı üzerinde bir baskı kuracaktır hatta supramax tonajını da etkileyeceğini düşünüyorum” diyor ve fırsatlar sunan yeni bir tonaja da dikkat çekiyor: Heavy Lift olarak adlandırılan ağır proje yük gemileri. Türk armaörler için bir fırsat Avrupalı armatörlerin ayakta durmasını sağlayan özel alanlardan biri olan proje taşımacılığının Türkiye’nin de son yıllarda gözdesi olduğunu söyleyen Tonguç, ”Türkiye bu taşımacılıkta ana hub olarak görülüyor” diyerek şöyle devam ediyor: ”Yeni yapılan gemilerde ağır yükler için vinçler koyulmuyor ve bu durum operasyon alanımızı kısıtlıyor. Bu gemilerde proje bazlı milyon dolarlık yükler taşınıyor fakat bu pazarda Türkiye oyuncu olamıyor çünkü Türklerin böyle gemileri yok. Avrupalı armatörlere para kazandırıyoruz. Bu alanda Türk armatörlerin yatırım yapmalarının doğru olacağını düşünüyoruz, gelecek görüyoruz çünkü.” Ağır yüklerin Uzakdoğu, ABD ve Avrupa’dan Türkiye’ye getirerek Türkiye’den gemilere aktarıldığını anlatan Tonguç, ”Yükleri nehir tipi gemilere yükleyerek Hazar Denizi ve Rusların nehirleri aracılığıyla şantiyelere aktarıyoruz. En büyük arzumuz Türk armatörlerin de bu tip gemilere sahip olması. Çünkü 2014’te de proje taşımacılık pazarında çok ciddi artış olacak diye düşünüyoruz.” Türk armatör küçük tonajda aktif Broker İsa Temel’e göre Türk armatörler son yıllarda küçük tonajda daha aktif. ”Finansal gücü olan armatörler, ellerindeki eski gemileri satarak yeni nesil gemi dediğimiz ekonomik gemilerde bir üstünlük sağlamaya çalışıyor” diyor Temel ve ekliyor: ”Amerika’daki yatırım fonları da bu gemi siparişlerini vererek piyasaların düzeleceği 2016-2017 yıllarında satmayı planlıyor diye düşünüyoruz.” İkinci el gemi piyasasında supramax ve handysize tonajlara talebin devam ettiğinin altını çizen Temel, Türk armatörlerin büyük gemi alımlarında geçtiğimiz yıllarda olduğu kadar aktif olmadığını belirterek ”3 bin ile 10 bin ton aralığındaki gemilerde daha aktifler ve uygun gemi bulduklarında kaçırmıyorlar” dedi. 7deniz