İMEAK Deniz Ticaret Odası’nın 2016 Ocak ayı Olağan Meclis Toplantısı’nda Salih Zeki Çakır’ın bütçeyle ilgili eleştirilerine yanıt vermek için Meclis Başkanı Cengiz Kaptanoğlu’ndan söz alan İMEAK Deniz Ticaret Odası Başkanı Metin Kalkavan, ˮSağ olsun Salih Zeki Çakır pası attı, değerlendirmemek olmaz” diyerek, “Keşke bütçe konusunda birçok insan konuşsa” vurgusunu yaptı. Kalkavan, “Bütçeyi kaç kişi okudu? 15 kişi. Keşke 1 kişi çıkıp burada madde madde yorum yapsa, açıklama istese. Bu bütçe çalışmalarında ne kadar emek olduğunu yönetimde ve bu işle uğraşan kişiler bizzat bilir. Öyle bir sistem oturdu ki, bütçenin bir taraftan gelir ayağını arttırmaya çalışırken diğer yandan da giderleri en aza indirmek için mücadele ediyorsunuz. Salih kaptanın tek haklı olduğu konu, bu konuların konuşulmadan geçilmemesinin gerekliliği. Bu kadar emeğin heba edilmemesi lazım. Bütçe çalışmasında başta keşke bütçeyi hakkıyla sorgulasanız. Bu bütçe ben geldiğimde yaklaşık 4 milyondu. Şimdi ise 66-68 milyon civarında. İnşallah Salih kaptanın söylediği rakamlara ulaşırız. Şimdi bütçe konuşmasına girdiğiniz zaman bütçenin içinde kalmanız lazım. Bütçeyi konuşmanız, tartışmanız lazım. Ama konuşma bütçe konuşması değil, bütçeyle başladı, farklı yere gittiˮ ifadesini kullandı.
ˮMuhalefetseniz görevinizi yapınˮ
Salih Zeki Çakırʹın, konuşmasında söylediği ve Metin Kalkavan’ın hatırlattığı sırada kendisinin yanlış anlaşıldığını ifade ettiği “Herkes bu bütçeden besleniyor” iddiasına da yanıt veren Metin Kalkavan, ˮTalihsizce bir söz söylendi, o niyetle söylendiğini zannetmiyorum. Kayıtlarda var, bu bütçeden kimse beslenmiyor. Ben o manada söylenmediğini söyleyeyim, öyle olmadığına da inanıyorum. Kimsenin bir şey götürdüğü yok. Harcamaları kalem kalem sorun. Okuyun, bakın sorun. İkinci bir şey daha söyleyeyim; sakın evet vermeyin. Geçen sene de kabul etmedim. ʹHayırʹ kabul ettim. Böyle bir şeyi de Yılmaz Ulusoy’dan dahi istemiyorum. Geçen sene benim nezdimde eksidir, hayırdır. Bu sene de kabul etmeyin ve muhalefet görevinizi yapınˮ şeklinde konuştu.
Kalkavan, “Aciziyet” eleştirisine karşı çıktı
Salih Zeki Çakırʹın konuşmasında kullandığı, ʹAciziyetʹ ifadesine de vurgu yapan Kalkavan, ˮSalih kaptanın denizcilik anlayışıyla bizimkini tarif edeyim aradaki farkı görün, sonra değerlendirin. Salih kaptan 2015’te iki tane sorun çözüldüğünü söyledi; tankerlere kılavuzluk ve yaşlılarda 65 yaş üstü kanunu. Teşekkür ettikˮ dedi. Kalkavan, ˮBirincisi, BDDK Karşılıklar Yönetmeliği. Denizcilikle ilgilenen herkese kredilerinin yapılandırılmasında sıkışıklık olan devletin somut olarak yapmış olduğu bir numaralı hadisedir. Bunun Türkçesi; bir banka, bir denizci firmanın hangi iştigal alanı olursa olsun denizcilik diye tabir varsa, o firmanın donuk ya da donmamış herhangi bir kredisini yeniden düzenlerken normalde bir karşılık ayırması lazım. Bu normalde 1 ancak belirli bir zaman donuk kalırsa 5ʹe kadar çıkıyor. Bizim önerimizle devletin 3 senedir yapmış olduğu her sene başında çıkarmış olduğu bu, denizcilik firmalarına ait ayrıcalık olarak, tekrar ʹ1ʹ olarak yapılandırmalarda hem banka bilançolarının düzenlenmesi, iyi olması hem de denizcilik firmalarının üzerine gidilmemesini sağlayan en büyük mekanizmadır. Biz bunun çalışmasına her sene ocak ayında başlarız. Alttan bürokrasisi vardır, sonra siyasetçileri vardır. Ve gideriz sonunda siyasetçilerin onayıyla çıkar. BDDK ayağı da vardır, onu da söyleyeyim.
İkincisi, yine aynı şekilde çalıştığımız ihracat taahhütleri Ekonomi Bakanlığıʹnın çıkarmış olduğu Eski gemi inşaattan kalan ihracat taahhütlerinin, zamanında sağlanamamasının kapatılamamasının, her sene aynı yöntemle uzatılması geçen sene 2015ʹte, o da bizim uğraşlarımızla uzatılmıştır.
Üçüncüsü; KGF uzatımı. Yarım kalmış gemilerdeki KGF garantilerinin uzatımı yine bu oda sayesinde uzatılmıştır. Aynı şekilde Exim Bankʹtan gelen yine sektörde kullanılan dünya bankası kredilerinin uzatımı da dahil olmak üzere birçok etkinlik vardır.
Dördüncüsü Koster Projesi. 2014 yılında sayın bakanımız Lütfi Elvan’ın misafir olduğu ağustos ayı meclisinde; bu odanın önerisiyle konuşulup çıkarıldı.
Beşincisi; yine bu odanın sayın bakanımıza teklif ettiği ve 6 ay içinde Bakanlar Kurulu tarafından çıkarılan KGF Teminatları. Bunun yanında yapılan bir sürü şey var; ama biri deniz kültürü açısından çok önemli olan, Antalya’da yapılan Sualtı Müzesi. Muhteşem bir olaydır.ˮ
“Devlete gidip ‘Bittik, mahvolduk’ demekten başka bir şey bilmiyor muyuz?”
Bazı problemlerin devlet yoluyla çözülemeyeceğini; ancak iletilen problemlerin hepsini Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığıʹna bildirdiklerini dile getiren Kalkavan, devletin kendinden kaynaklanan bir durum olduğunda olaya el attığını ifade ederek, ˮDevletin karşısına devamlı gidip ‘Bittik mahvolduk yardım edin’ demek dışında başka bir şey bilmiyor muyuz? Sen hata yapıyorsan devlet ne yapsın? Kurallar belli, oyun başlamış; nasıl oynanacağı belli. Yanlış yere yatırım yapıyorsun, sonra yardım istiyorsun. Devlet zaten kendinden kaynaklanan bir şey olduğu zaman duruma el koyuyor. Baktığınızda iki tane alanda operasyonel problemimiz var. Römorkörlük yönetmeliğinden tutun da bir sürü şey var ve devlet bunları biliyor. Devlete sunduğumuz konsey raporunda hangi problemler çözüldü hangileri çözülmedi diye size burada bir sunum yaparız, olanları anlatırız. Milli emlakla ilgili problemler var, maliyeyle ilgili problemler var Ulaştırma Bakanlığı’yla ilgili problemler var. Yeni Marmaris’te çıkarılan marinaların bir kısmının izninin iptal edilmesine kadar bir sürü problem var. Bize gelip de bizim iletmediğimiz bir problem bile hatırlamıyorum; ama çözücü biz değiliz. Çözülecek olan yer Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanlığıʹdır. Biz iletiriz; bir kısmı çözülür bir kısmı çözülmez. 2015’e baktığımızda 2015, Türkiyeʹnin yaşamış olduğu en zor senelerden bir tanesiydi. 2 seçim, Rus uçağı derken neredeyse bürokrasinin buz dolabına girdiği bir dönem geçirdikˮ şeklinde konuştu.
Salih Zeki Çakırʹn “Bütçenin bir kısmının, nitelikli insan yetiştirmek adına eğitimde kullanılması gerekir” sözüne yanıt veren Metin Kalkavan, ˮNe yaptık da aciziyet içinde bulunduk? Harcamalardan 30 milyon kısalım, yüzde 20ʹsini eğitime harcayalım, nitelikli insan yetiştirelim onların eğitimine harcayalım. Üniversiteden daha iyi nitelikli insanın yetişeceği yer mi var? Bir dünya denizcilik kurumumuz var, eğitim vermiyor musunuz? 5 sene önceye 10 sene önceye bakın; Türkiye denizcilikte, eğitimde hangi seviyeye gelmiş? Bunun bir zamanı var. Bir anda ABD, Almanya ile bir olabilir miyiz? Kaç tane eğitim sertifikalı eğitim kurumu var? Bir dünya eğitim kurumumuz var niteliği arttıralım diye. Niteliği eğitim dışında nasıl arttırırsın? Staj yaptırarak ve iş vererek. Bu zaten bizim yaptığımız ana iş. Bu oda sizin de desteğinizle, bütün kazancını eğitime yatıran oda olarak dünyada tek. Bütün kazancını eğitime yatıran başka bir oda yok. Biz de bilirdik o paraları tutup bankalara koymayı, tasarruf etmeyip rant elde etmeyi de bilirdik.
Eğitimde üzerimize fazlasıyla yapıyoruz, bu insanların niteliklerini arttırdığımız için devlet kurumlarına ve özel kurumların hepsine teşekkür ediyoruz.
Koç Üniversitesi Denizcilik Forumu
Koç Üniversitesiʹnin kurduğu Denizcilik Forumuʹna değinen Metin Kalkavan, sürekli denizcilikle ilgili yeni kurumların açılmasını istediklerini belirterek, ˮKoç Üniversitesi Denizcilik Forumu kuruldu. Başka kurumlar da kursun, yeter ki kursun. Tepav’ın ne olduğunu bilir misiniz? Türkiye Ekonomi Politikaları Araştırma Vakfı. Çoğunuz bilmezsiniz; ama çok ciddi bir düşünce kurumudur. Devlet, onu kullanır çalıştırır. Böyle düşünce kuruluşları mutlaka çıkacaktır, biz de kuracağız. Koç, değerli amirallerin de içinde bulunduğu farklı bir şey kurdu. Bu tip şeyler zaten sistemin içinde zamanla kendi yolunu buluyor. Denizcilik Külliyesi kurmak nedir diye tartışılır önerilir. Bizim müze çalışmamız Anadolu yakasında. Üniversiteye, Tuzla’ya yakın; Deniz Müzesi’nden farklı olarak bir Deniz Ticaret Müzesi istiyoruz” dedi.
“Bütçeyi hakkıyla tartışacak insanlar istiyoruz”
Son olarak bir kez daha bütçe konusuna vurgu yapan Kalkavan, ˮBütçeyi hakkıyla tartışacak insanlar istiyoruz. Kalemleri alacaksınız tartışacaksınız ve cevabını alacaksınız. Hangi kademeye ne kadar niye konulduğunun cevabını da alacaksınız. Acizlik yok, beslenme hiç yokˮ diyerek sözlerini tamamladı.
Toplantının sonunda İMEAK Deniz Ticaret Odasıʹnın 2015 yılı bütçesi yapılan oylama ile kabul edildi.
7DENİZ