Beyaz Saray tarafından yayınlanması beklenen plan hakkında daha önce eski ABD Savunma Bakanı Mark Esper tarafından pek çok açıklama yapılmıştı. ABD’li Yetkililere göre plan hazırlıklarında son aşamaya gelindi ve artık sadece açıklanması bekleniyor.
Plan’ın ABD Ordusu’nun 30 yıllık gemi inşa programını içermesi bekleniyor. Plana göre Amerikan donanmasının savunma bütçesindeki payı yüzde 11’den yüzde 13’e yükselecek. Nihai amaç toplam savaş gemisi sayısını 355’in üzerine çıkartmak. Beyaz Saray tarafından bugün yayınlanması beklenen plan, bu hayalin gerçekleşmesi için gerekli her türlü kaynağı donanmaya sağlayacak. Pentagon tarafından bu konu üzerinde yaklaşık 1 yıldır çalışmaların yürütüldüğü biliniyordu.
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Robert O’Brien’ın da şiddetle savunduğu 30 yıllık donanma planına göre ilk 10 yıl içerisinde toplamdaki savaş gemisi sayısının 355’e çıkarılması amaçlanıyor. 20 yıl içerisinde bu sayının 400’e yaklaşması hedefleniyor. ABD Genelkurmay Başkanı Mark Milley geçtiğimiz hafta yaptığı açıklamalarda 2045 yılına kadar donanmada yaklaşık 500 gemi görmek istediklerini söylemişti. Değerlendirmelere göre ABD donanmasının 10 yıl içerisinde ulaşılması hedeflenen 355 savaş gemisine ulaşması için 245 milyar harcanması gerekiyor. 400 gemiye ulaşılana kadar harcanan toplam paranın 276 milyar ’a ulaşması bekleniyor.
Denizaltı kabiliyetlerinin de hızla artırılması planlanıyor. Yıllardır sayıları sürekli azalmakta olan denizaltılar için 2025’ten itibaren başlayarak yılda 3 denizaltı üretilmesi hedefleniyor. Nihai amaç ise 80 sayısına ulaşmak. Yeni gemi ve denizaltıların inşası için ikinci bir tersanenin inşa edilmesi gündemde. Bu tersanenin hızla inşa edilmesi hedefleniyor. ABD donanmasının bel kemiği olan Arleigh Burke sınıfı destroyerler ise modernize edilecek. Mevcut sayısı 11 olan uçak gemilerinin sayısı aynı kalmaya devam edecek. Yeni sınıf uçak gemilerinin inşası için ise yatırımlar yapılacak. Amaçlardan birisi de insansız gemiler inşa etmek. ABD Genelkurmay Başkanı Mark Milley geçtiğimiz günlerde bu plana dair ayrıntılı bir sunum yapmıştı. İnsansız gemiler de 355 sayısına dahil. Gemilerin tamamı destroyer veya fırkateyn olmayacak. Planın ilk yılında gemi inşası için ayrılacak olan maddi kaynaklar 6.7 milyar dolar artarak 27 milyar dolar’a yükselecek. Amaç 2026’da bu sayıyı 39 milyar ’a çıkarmak.
Plan özellikle Çin donanmasının giderek artan gücüne karşı alınan bir reaksiyon. Çin donanmasının şu anda 350’den fazla savaş gemisi var. Her ne kadar bu savaş gemileri ABD donanmasın mevcut gemileri kadar güçlü olmasa da ABD bunu önemli bir tehdit olarak görüyor. Eski ABD Savunma Bakanı Esper birkaç ay önce yaptığı bir sunumda Çin’in 2030’da ordusunun modernizasyonunu tamamlamayı planladığını, 2049’dan itibaren ise Asya’yı domine edecek bir güç haline dönüşmek istediğini söylemişti. ABD Donanmasının gücünün, İkinci Dünya Savaşı sırasındaki gücünün gerisine düştüğü uzun zamandır Washington’da tartışılıyordu. Özellikle gemi sayılarının sürekli olarak düşmesi ABD yönetimini derinden endişelendiren konulardan biriydi.
ABD ve Çin arasında İndo-Pasifik bölgesindeki rekabet giderek arttıkça, envanterinde 270 savaş gemisi bulunan ABD Donanmasının gücü sürekli olarak tartışmalara yol açıyordu. Geçen haftalarda ABD tarafından yayımlanan Çin’in askeri güç raporuna göre Pekin yönetimi kıyılara konuşlu, uzun menzilli gemisavar füzeleri inşa etmenin yanı sıra 2030’a kadar donanmasındaki gemi sayısını 425’e çıkarmayı planlıyor. Pekin şu anda 350’den fazla gemi ve denizaltıyla dünyanın en büyük deniz filosuna sahip. ABD, İndo-Pasifik bölgesini “öncelikli bölge” olarak görüyor. ABD’nin yayınladığı plan son derece hırslı ancak başarılı olup olmayacağı ise henüz meçhul.
Kaynak: M5 Dergisi
