Türkiye’nin ilk liman yazılım firması Solon, yeni projesi “Dijital Twin ve Simülasyon” isimli yazılımıyla limanlarda teknolojik devrim yapmaya hazırlanıyor. Limanların dijital ikizlerinin tüm hareketlerinin görselleştirilerek, ön görülen verilerle geleceğe yönelik tüm olasılıkları simülasyon yetenekleriyle birleştirip karar alma ve destek süreçlerini hızlandıracak yazılım, risk ve maliyet yönetimi, planlama, verimlilik konularında yapay zeka ile desteklenmiş algoritmalarla sunacağı çözümlerle müşterilerin rekabet gücünü arttırmayı hedefliyor.
Yelda Okşak: Akıllı Liman Projesi ile hatasız operasyonlar sağladık
Pandemi döneminde müşterilerine gerçek zamanlı veriler ile önemli avantajlar sağlayan Solon Bilgisayar ve Yazılım Hizmetleri Genel Koordinatörü Yelda Okşak, “Pandemide lojistik sektörüne büyük işler düştü. Biz de onların işlerini uzaktan yapabilecekleri bir yazılımla hayatlarını kolaylaştırmak istedik. Müşterilerimiz bizim sağladığımız bu sisteme o kadar alıştılar ki şu anda daha fazlasını istiyorlar. Pandemi, uzaktan çalışma ile birlikte otomatik süreç yönetim eğilimini güçlendirdi. Bizim de doğal olarak projelerimiz bu tarafa doğru evirildi” dedi.
Limanların en kritik departmanının planlama bölümü olduğuna işaret eden Okşak, “Bunun için SolonPort Akıllı Liman Yönetimi projesini geliştirdik. Yazılımımız sayesinde neredeyse hatasız operasyonlar yürütmeye başladılar. Bize geri dönüşlerde performansta yüksek bir artış olduğunu ve daha avantajlı bir planlama yaptıklarını belirttiler. Olası riskleri önceden öngörmelerini de sağladığımız için risk yönetimini de daha doğru bir şekilde yürütebildiler. Biz onlara limanda olmadan her şeyi kontrol edebilecekleri bir platform sağladık. Bu süreçte fark ettik ki yurt dışında bu tip projeler çok az. Var olanlarda bizim ki kadar yüksek performanslı ve iyi kullanıcı deneyimine sahip değil. Yurt dışından da çok iyi geri dönüşler aldık. Türkiye’deki limanlar zor şartlarda çalıştıkları ve çok dinamik oldukları için bizi de aynı şekilde zorluyorlar. Böyle olunca dünyada hiç denenmemiş uygulamaları düşünmek ve hayata geçirmek zorunda kalıyoruz. Bu da büyük avantaj. Çok geniş senaryo kapasitesine sahip projeler üretmemizi sağlıyor. Çalıştığımız 20 liman ve kara terminalinde her zaman yenilikçi ve geliştirici çözümler sunmayı tercih ediyoruz. Bu bizim ona göre altyapımızı, özeliklerimizi ve ekibimizi geliştirmemizi de sağlıyor” diye konuştu.
Her ölçekte limana hizmet verebilecek teknoloji ve ürüne sahibiz
Yenilenmiş teknoloji ve geniş ürün yelpazesi ile ürünlerini SaaS model olarak piyasaya sunabilecek durumda olduklarını dile getiren Okşak, SaaS modelin avantajlarına ilişkin şöyle devam etti: “Biz birkaç milyon TEU’luk limanla da, 3-5 bin tonluk dökme ya da genel yükü olan küçücük bir limanla da çalışabiliriz. Bu SaaS modelin getirdiği avantaj. Çünkü SaaS modelde senin bir sistem kurmana gerek yok. Zaten sistem bulutta. Kullanıcılarının bir bilgisayarı olsa yeter. Ekipman, insan kaynağı maliyeti yok. Ürünlerimize bu modele göre yani ‘operasyonu yap-yönet şeklinde hizmet verebilir’ şeklinde geliştirdiğimiz için müşterilerimiz için de büyük avantaj. Sonuç olarak küçücük limanlardan büyük ölçekli limanlara kadar hizmet verebilecek ürün yelpazesine ve teknolojisine sahibiz.”
İhtiyaç halinde danışmanlık verebiliyoruz
Bazı küçük limanların gerekli altyapıları olmadığı için hizmetten faydalanamadığını ifaden eden Okşak, “Bir liman otomasyonu donanımla birlikte işleyen bir sistem. Yani liman sahasına wi-fi döşenmesi, ona göre ekipman ayarlanması lazım. Bizim işimiz altyapı değil ama istendiğinde danışmanlık verebiliyoruz. Sadece altyapı için değil, limanın performansı için teknolojik danışmanlık da verebiliyoruz. Bir diğeri bizim donanım için entegre çalıştığımız partnerlerimiz var. Bir liman bana anahtar teslim proje hazırla, sistemi de yazılımını da danışmanlığını da sen yap derse bütün bu hizmetleri sunabiliyoruz” şeklinde konuştu.
Arzu Göç: Dijital Twin ile limanlar cepte
Dijital twin ile liman hareketlerinin gerçek verilerle canlı paylaşıldığını belirten SolonPort Proje Koordinatörü Arzu Göç, “Dijital twin ile müşteriye her tür kolaylık sağlanıyor. Öncelikle karar alma süreçlerinde destekleyebilir. Sadece planlama veya operasyon olarak değil, her türlü perspektifte limanın tüm paydaşlarına hizmet sunabilir. Uygulamalarımız bütün paydaşlar tarafından kullanılıyor. Sahadaki bütün süreçleri tek bir platformda toplayıp, verileri 7/24 anlık olarak operasyonun akışı sırasında bilgi bekleyen tüm paydaşlara mobil ekranlarla sunuyoruz. Bunu kendi otomasyon sistemimizde ve diğer tüm uygulamalarla entegre bir yapıda oluşturduk. Şu anda hava durumuyla, data uygulamalarıyla, tanklarla, konteynerle sahada olan her şeyi entegre ederek görselleştirmeyi sağlayabiliyoruz” dedi. 
Dijital Twin ve Simülatör projesinin farkı ne?
Dünyada henüz yeni yeni tartışılmaya ve anlaşılmaya başlayan Dijital Twin ile 2018 yılından bu yana limanlarda hizmet veriyor olmanın gururunu yaşadığını belirten Göç, her zaman bir adım ileriye gitme prensibiyle bunu daha da geliştirmek için çalıştıklarını vurguladı. Çok daha güçlü ve her bakımdan çözüm sunun bir proje olan “Dijital Twin ve Simülasyon” yazılımı üzerinde çalıştıklarını kaydeden Göç, limanlara büyük yenilikler sağlayacak yeni projeye ilişkin şunları belirtti: “Bu projede anlık olarak tüm verileri görselleştirme, ön görülen verilerle birlikte geleceği tahmin edebilme, simülasyon yetenekleriyle birleştirip karar alma ve destek süreçlerini hızlandırmayı hedefliyoruz. Buna sadece konteyner odaklı bakmıyoruz. Burada tanklar, açık yükler, elleçlenen yükler, depolar, hareketler her şeyin canlı ikizini oluşturuyoruz. Bu yazılımda operasyonun verimliliğini arttırabilmek için birçok senaryo deneyebilirsiniz. Dinamik senaryolar yaratabilirsiniz. Ve buna bağlı olarak geleceği ön görerek yatırımlarınıza karar verebilirsiniz. Limanların en büyük maliyet kalemleri ekipmanlardır. Onları daha efektif kullanmaya yönelik bir sürü senaryo geliştirebilirsiniz. Bir yatırım kararı verecekseniz uygulamadan size hangi koşullarda nasıl bir geri dönüşü olacağını görebilirsiniz. Bu özelliklerle donatacağımız projemizde yapay zeka ve akıllı algoritmalarla da desteklenmiş bir çözüm üzerinde çalışıyoruz.”
Bütün olasılıklar hesaplanıyor
AR-GE ofisinde prototip uygulamalarla çalıştıklarını, tecrübelerini ve öngörülerini akademik kavramlarla birleştirerek yeni teknolojilerle her zaman bir adım öteye gitmeyi istediklerini belirten Göç, yeni projede gerçek verilerin dışında öngörülen verilerle de hareket etme şansı oluşturulduğuna işaret ederek, “Sanal bir liman oluyor. İçinde konteynerler, ekipmanlar, yükler var. Bu simülasyonda o gelecek gemilerin nasıl geleceğini, nasıl konumlanacağını, ne alıp ne bırakacaklarını, iki gün sonra gelecek olsalar bile gerçekte ne olacağını gösteriyor. İki gün sonra bunlar geldiğinde limanda ne olacak. Ya da operasyonumu iki kişi ile yapmak mı ya da dört kişiyle yapmak mı verimli. Geleceğe yönelik olası durumları için senin alacağın pozisyonu önceden gösterecek. Bütün olasılıkların hesabını yapıyoruz. Peki bunun nasıl bir avantajı var? Birincisi maliyet analizi yapabilirsin. İkincisi bütün riskleri görebilirsin. Üçüncüsü operasyon noktasında verimliliğini arttıracak tedbirler alabilirsin” diye konuştu.
İş süreçlerinin ve liman hareketlerinin tümünün görsel modellemelerle kullanıcıya aktarılacağının altını çizen Göç, şunları söyledi: “Bu projede limanların daha karmaşık ve hızlı değişen taleplerine daha iyi adapte olma yeteneğini güçlendirmeyi amaçlıyoruz. Bu modellemeler, operasyonları daha şeffaf hale getirerek liman kullanıcılarının daha hızlı ve doğru kararlar almasına yardımcı olacak. Ve kullanıcıların iş süreçlerini iyileştirmek ve optimize etmek için veri odaklı yaklaşımlarını daha etkili bir şekilde uygulamalarına imkan sağlayacağız.” dedi. 
Yelda Okşak: Geleceği göstereceğiz
Daha önce canlı verilerle benzerlerine çalıştıkları halde Dijital Twin ve Simülasyon projesinden büyük heyecan duyduklarını ifade eden Yelda Okşak, “Şimdi yapacağımız şey çok daha güçlü bir şey. Onlara geleceği göstereceğiz. Dünyada buna benzer projeler var ama kullanılması zor ve aşırı pahalı. Biz daha ulaşılabilir ve daha rahat kullanılabilir özellikler ekleyeceğiz. Yeni eklenen özellikler sayesinde bu yazılımı kullananlar diğerlerinin arasından sıyrılacak. Finansal ve operasyonel riskleri gösterdiği için müşterilerimizi daha rekabetçi koşullara sahip kılacak” dedi. Projede şu anda simülasyonlar üzerinde çalışıldığını, karar verme ve destekleme algoritmalarının geliştirildiğini belirten Okşak, projenin hızlı ilerleyeceğini ve 1 yıl gibi bir sürede bitirmeye hedeflediklerini belirtti. Yurt dışında görüştükleri bir firmanın proje ile yakından ilgilendiğini kaydeden Okşak, ortaklığın sağlanması durumunda projenin 6 ayda tamamlanabileceğini söyledi.
Arzu Göç: İlk ve öncü olmaktan gurur duyuyoruz
Limancılık sektörünün sürekli değişen teknolojisi ve iş yapma biçimlerinden dolayı çok dinamik bir sektör olduğunu kaydeden Arzu Göç, ortaya koydukları ürünlerin kalitesi, kapasitesi ve ekibin performansının sürekliliğinde sağlanmasında önemli olduğunu belirterek, “İlk ve öncü olmaktan gurur duyuyoruz. Dijital twin kavramları ortaya çıktığında ‘ya biz bunu zaten yaptık’ demek çok müthiş bir şey. SolonPort olarak, 20 yılın üzerinde ağzımızdan çıkan bir sürü şey kural ve kanun oldu. Bunu görmek apayrı bir mutluluk” dedi.
KUTU:
30 yıllık deneyimiyle Solon Yazılım firması, 2000’li yıllardan itibaren limancılık sektörü için yenilikçi yazılımlar üzerinde çalışıyor. Limanların ihtiyaçlarını belirleyerek buna göre aksiyon alan firma, 2010’larda kurduğu Ar-Ge şirketiyle ilk liman otomasyon yazılımını üretti. Türkiye’nin ilk liman otomasyon çözümü olan SolonPort, dinamik ve sürekli değişen teknolojik yapısıyla limanların ihtiyaçlarına yanıt vermek amacıyla araştırma çalışmalarını sürekli geliştirdi. Uzun bir süredir limanlarla ilgili yoğun çalışmalar yürüten ve gümrüklerde işlemlerin online yapılmasını sağlayan gümrük entegrasyonun hayata geçtiği dönemde pilot limanlarda çalışan firma, kısa sürede ağını genişleterek 20 liman ve kara terminalinde hizmet vermeye başladı. Bu süre içinde çok ciddi saha tecrübesi kazanan ve teknik anlamda büyük bir bilgi birikime sahip olan SolonPort, her zaman bir adım ötesini hayal ederek daha iyisini yapmak hedefiyle hareket etti.
Limancılık sektöründeki saha tecrübesi ve birikimiyle önemli çalışmalara imza atan SolonPort’un geliştirdiği projelerden biri de Akıllı Liman Projesi. Bu yazılım ile limanın dijital ikizini oluşturan SolonPort, yenilikçi teknolojiler ile limanı görselleştirerek sahaya gitmeden neler olup bittiğine dair tüm detayların mobil cihazlar ile takip edilebileceği bir yazılım hazırladı. Pandemi döneminde limanlara gidemeyenlerin evinden limanı yönetmesini sağlayan bu yazılım ile müşterilerine büyük kolaylık sağlayan firma, ayrıca acentelerin de limana gitmeden kendi operasyonlarını denetleyebilecekleri mobil uygulamalar üzerinden kendi bilgilerine ulaşmalarını sağladı.
Kaynak: 7DENİZ DERGİSİ
