Kuzey Irak petrollerinin Türkiye üzerinden dünya pazarlarına satışı devam ediyor. Ceyhan’dan önceki hafta petro yüklemesi yapan United Emblem isimli gemi doğrudan İsrail’e gitti. Ceyhan’dan geçen hafta yaklaşık 1 milyon varil yükleme yapan United Emblem isimli gemi doğrudan Ashdod Limanı açıklarında demirledi. United Emblem, Irak hükümetinin ambargo uyguladığı gemiler arasında. Enerji yönetimi, önce Kuzey Irak petrolünün ‘İsrail’e gittiğini’ yalanlarken, sonra ‘Türkiye’nin transit ülke, gittiği ülkeyle ilgilenmiyoruz.’ açıklaması yapmıştı. Kuzey Irak petrollerinin Türkiye üzerinden dünya pazarlarına satışı devam ediyor. Ceyhan’dan geçen hafta ham petrol yüklemesi yapan United Emblem isimli gemi doğrudan İsrail’e gitti. Gümrük ve Ticaret Bakanlığı çevrelerinden alınan bilgi ve uluslararası gemi takip sistemi olan Marine Traffic verilerine göre rotayı İsrail’e çeviren ve Ashdod Limanı açıklarında demirleyen gemi, yaklaşık 1 milyon varil (BBL) ham petrol yüklemesi yaptı. Türkiye üzerinden Mayıs 2014’ten bu yana 36,8 milyon varil civarı Kuzey petrolü uluslararası pazarlarına gönderildi. Enerji yönetimi, ilk zamanlar Kuzey Irak petrollerinin Türkiye üzerinden İsrail’e gittiğini kesin bir dille yalanlarken, sonraki dönemde ‘petrolün Irak’ın malı olduğunu ve hangi ülkeye gittiği konusuyla ilgilenilmediği’ açıklaması yapmıştı. Ceyhan’dan ilk yüklemeyi yapan United Leadership isimli gemi de açık denizde dolaştıktan sonra petrolü İsrail limanına boşaltmıştı. Irak merkezî hükümeti ile Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi, petrol gelirlerinin paylaşımı ve ödeme konusunda sorun yaşamaya başlamasıyla Kuzey Irak yönetimi, kendi petrolünü doğrudan dünya pazarlarına ihraç etme kararı aldı. Bunun için Bölgesel Yönetim, Irak tarafından Türkiye sınırına kadar yeni bir petrol boru hattı inşa etti. Türkiye topraklarında ise hat, Irak-Türkiye Ham Petrol Boru Hattı’na bağlanarak Ceyhan’a ulaştı. Mayıs 2014’ten itibaren Boru Hatları ile Petrol Taşıma AŞ (BOTAŞ) tanklarında depolanan Kuzey Irak petrolleri, 22 Mayıs 2014’te ilk tankerle (United Leadership, yaklaşık 1 milyon varil) dünya pazarlarına gönderildi. Ancak Türkiye’nin bu adımı tepki almış ve ABD Dışışleri Bakanlığı, Kuzey Irak petrollerinin Türkiye üzerinden dünya pazarlarına taşınmasına karşı oldukları açıklaması yapmıştı. Irak Petrol Bakanlığı da Bölgesel Yönetim’i, İsrail’e petrol satmakla suçlamıştı. Bu arada EPDK raporuna göre 2014’te Türkiye’nin en fazla motorin ithal ettiği ikinci ülke İsrail oldu. Aynı dönemde Türkiye’nin az miktarda da İsrail’e petrol ihracatı (jet yakıtı, denizcilik motorini ve denizcilik yakıtı) söz konusu. YUNAN BAYRAKLI GEMİLER FAZLA Ceyhan’dan dünya pazarlarına gönderilen Kuzey Irak petrolleri, en fazla Yunan bayraklı gemilerle taşınıyor. Zaman’ın, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı çevreleri ile Uluslararası Gemi Trafik Takip Sistemi (Marine Traffic) verilerinden elde ettiği bilgilere göre, Ceyhan’dan ilk yüklemeyi yapan United Leadership gemisi Yunan bayraklı. Gemi, Mayıs 2014-Mart 2015 tarihleri arasında Ceyhan’dan toplam 2,1 milyon varil ham petrol yüklemesi yaptı. Aynı dönemde en fazla yükleme ise yine Yunan bayraklı United Emblem, United Dynamic ve United Fortitude isimli gemilere ait. Her 3 gemi de Ceyhan’dan aldığı yaklaşık 4’er milyon varil ham petrolü dünya pazarlarına taşıdı. Ceyhan’dan denize açılan gemiler ağırlıklı olarak İsrail limanlarına uğruyor. Marine Traffic verilerine göre geçen hafta Ceyhan’dan 930 bin varil petrol alan United Emblem isimli gemi, rotasını doğruca İsrail’e çevirdi. Aynı verilerde öne çıkan bir diğer ayrıntı ise Ceyhan’dan ayrılan petrol tankerlerinin bazıları önce farklı bir limana uğrayıp sonra rotayı İsrail’e çeviriyor. Bazı gemiler ise Ceyhan’dan ayrıldıktan sonra gemi takibine imkân veren elektronik sistemlerini bir süre devre dışı bırakıyor. ‘Kuzey Irak petrollerinin Türkiye’den İsrail’e taşınması’ konusu kamuoyunda yoğun tartışıldı. İsrail’in Gazze’ye saldırdığı döneme denk gelen sevkiyatın tepki alması üzerine Enerji Bakanı Taner Yıldız, Ceyhan’dan yüklenen Kuzey Irak petrollerinin Akdeniz piyasalarına gideceğini ve muhtemelen de bu ülkelerin İtalya veya Almanya olacağını açıklamıştı. Ancak ilk petrolü yükleyen United Leadership açık denizlerde bir süre dolaştıktan sonra petrolü İsrail’e boşalttığı bilgileri kamuoyuna yansıdı. Konu TBMM’de de gündeme geldi. İstanbul Milletvekili Hakan Şükür ve Hatay Milletvekili Mevlüt Dudu’nun “Kuzey Irak petrollerinin Türkiye üzerinden İsrail’le gitmesi’’ konulu soru önergelerini cevaplayan Bakan Yıldız, ‘Türkiye’nin transit ülke olduğunu ve petrolün gittiği ülkeyle ilgilenmedikleri’ içerikli cevap verdi. Bakan Yıldız’a göre, Türkiye devleti İsrail’e petrol satmıyor, taşınan petrolün gittiği ülkeyi ise alıcı ile satıcı belirliyor. Kaynak: Zaman 7DENİZ