Yüksek enflasyonun ve Rusya-Ukrayna savaşının yol açtığı küresel resesyon taşımacılıkta navlun fiyatlarını aşağı çekti. Freightos verilerine göre 2021’in eylül ayında 11 bin dolar seviyesine çıkan Global Konteyner Endeksi bu yılın aynı döneminde 4 bin dolar seviyesine kadar geriledi. Pandemi öncesinde Eylül 2019’da endeks 1.300 dolar seviyelerindeydi.
Avrupa’daki büyük perakendecilerin ürünlerini daha erken tedarik etmeleri ve talebin düşmesi de küresel ekonomide olası resesyonun etkisiyle navlun seviyelerinin yılı düşüşle kapatacağını gösteriyor.
Türkiye pazarı için Avrupa ihracat rotasında; Rusya-Ukrayna savaşı sonrasında enerji maliyetlerinin artması, bölgesel grevler ve iş akışlarında yaşanan sıkıntılar sebebiyle son taşıma maliyetleri halen yüksek seviyelerde seyrediyor.
Global ticarette bitmiş ürünlerin yüzde 90’ı konteyner gemileri ile taşınıyor. Dolayısıyla konteyner navlunları, global ekonomi için öncü göstergelerden biri olarak kabul edilebilir. Dolaşımdaki yükün azalması, navlunların sert bir şekilde düşmesi ve bunun bir süreklilik arz etmesi küresel bir daralmanın habercisi olarak nitelendirilebilir.
Kontrolsüz yatırım yapmayın
Uluslararası Taşımacılık ve Lojistik Hizmet Üretenleri Derneği (UTİKAD) Yönetim Kurulu Başkanı Ayşem Ulusoy, “Global ekonomik durum, savaşlar ve kısıtlamalar geleceğin öngörülmesini zorlaştırsa da navlun fiyatlarının kısa-orta vadede artması beklenmiyor” dedi. Ulusoy, yaptığı açıklamada şu değerlendirmeyi yaptı:
- Türkiye’de lojistik sektörü ülke ekonomisine büyük girdi sağlayan hizmet sektörleri arasında yer alıyor. Merkez Bankası verilerine göre bu yılın ocak-temmuz döneminde geçen yılın aynı dönemine göre yaklaşık yüzde 65 artışla 42 milyar dolar tutarında hizmet ihracatı gerçekleştirildi. Bu dönemde yaklaşık 20 milyar dolar tutarında hizmet ticareti fazlası sağlandı. Bu dönemde, hizmet ihracatı sektörleri arasında bir önceki yılın aynı dönemine göre taşımacılık hizmetleri yüzde 57 arttı.
- Küresel ekonomideki gelişmeler nedeniyle dünyada dev taşımacılık şirketlerinin değerlerinde ciddi düşüşler var. Ülkemizdeki lojistik firmalarının da buna göre tedbirler almasında fayda olacağını düşünüyoruz, ciddi bir finansal yönetim modeli oluşturmaları ve kontrolsüz yatırım yapmamaları gerekiyor.
Fırtına yaklaşıyor
- Sektörel nedenler dışında global enflasyon ve faiz verileri, siyasal krizler ve enerji krizi artık dünyada her sektörü yakından ilgilendiren ve takip edilmesi gereken göstergeler olarak öne çıkıyor. Mevcut küresel belirsizlik ortamında gündemin dinamik ve doğru şekilde takip edilebilmesi yapılacak ufak bir öngörü için bile büyük önem taşıyor.
- Enerji krizi ve güvensizlik nedeniyle Avrupa hane halkı harcamalarının, dolayısıyla ihracatının ciddi anlamda azalacağı öngörülüyor. Uzun yıllardır büyüme ve artan ekonomik değerlere alışkın dünya ekonomisi durgunluk ve küçülme gibi kavramlarla tanışıyor, henüz tanışmayanlar da gelen fırtınayı hissediyor.
