Yenilenebilir enerji kaynaklarına gösterilen ilgi her geçen gün artıyor. Bu konuda 10 yıldır ciddi araştırmalar yaptıklarını belirten Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği Bölümü Araştırma Görevlisi Kerim Deniz Kaya, ʹDiyyojen adlı yarış teknesiyle bu alanda bir şeyler ortaya koyduk. İzmirʹde deniz ulaşımının da yenilenebilir enerji kaynaklarıyla yapılması için projelerimiz var. Yerel yönetimle de iletişim halindeyiz. Deniz ulaşımı için de gerekli yatırımların olması gerekiyorʹ dedi. Dünya, yenilenebilir enerji kaynaklarına doğru yönelimini arttırıyor. Petrolün 2035ʹden sonra biteceğinin öngörülmesiyle birlikte ülkeler özellikle güneş enerjisine ciddi rağbet göstermeye başladı. Artan bu yönelim de farklı sektörlerde kullanılıyor. Özellikle güneş panelleriyle ve elektrikle olan araştırmalarda Türkiye çapında ses getiren İzmir Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi, ʹDiyyojenʹ adlı teknesiyle kıyı şehir İzmirʹde değişimin ilk örneklerini sunmaya başladı. Güneş panelinden aldığı enerjiyi akülerde depolayan ve sürekli kullanım sağlayan Diyyojen, saatte 32 deniz mili hız yapıyor ve arttırmak içinde Ar-Ge çalışmaları sürüyor. Saatte 18 mil yapıyor Üniversite olarak uzun yıllardır yenilenebilir enerji kaynakları alanında çalışmalara başladıklarını ve ortaya birden fazla ürün koyduklarını söyleyen Dokuz Eylül Üniversitesi Denizcilik Fakültesi Gemi Makineleri İşletme Mühendisliği Bölümü Araştırma Görevlisi Kerim Deniz Kaya, ʹDiyojen, güneş enerjisiyle ve elektrikle çalışan yarış teknesidir. 2008 yılında DEÜ öğrencileri tarafından imal edildi. 2011 yılında Amerikaʹdaki ʹDünya Üniversiteler Arası Güneş Enerjili Tekne Yarışlarıʹnda yarışarak Türkiyeʹyi ve İzmirʹi temsil etti. Dünya 7ʹncisi oldu. Aynı zamanda yeni katılan takımlar arasında da birinci oldu. Arka tarafta görülen ʹseekʹ sistemiyle de tasarım ödül aldı. Projemizin üzerine yeni şeyler ekleyerek, daha verimli hale getirmeye çalışıyoruz. Teknemizin maksimum hızı 18 deniz milidir. Yaklaşık olarak 32 kilometreye denk geliyor. Uzun süre seyir yapmak için de hızın düşürülmesi gerekiyor. O nedenle de optimum hızımızı 6-6,5 deniz mili olarak belirledik. Bu hızla gidildiğinde yaklaşık 2,5 saat bataryayla gidiliyor. Tabi bu üzerindeki panellerin kapasitesiyle de doğru orantılıdır. Üzerinde şu anda 520 wattʹlık paneller var. Bu kapasite arttırıldığında hem seyir süreci hem de hızı artacaktırʹ ifadelerini kullandı. Yeni tekne yapabiliriz Diyyojenʹin de şu an için eksiklikleri olduğunu ama çok daha iyi olabileceklerini söyleyen Kaya, şöyle konuştu: Üniversitemizden bu konuda ciddi destek görüyoruz. İzmir bölgesinde faaliyet gösteren tekne ve denizcilik firmaları da bu tarz Ar-Ge projelerine de hem finansal hem de mühendislik alanında destek veriyor. Bu imkânları kullanarak daha iyi projeler ortaya koymak istiyoruz. Şu an için bir başka tekne yapabiliriz. Ancak yeni yapmak yerine mevcut teknemizi daha iyi bir hale getirmeyi düşünüyoruz. Daha hızlı, daha verimli, manevra kabiliyeti daha yüksek olan tekne yaparak, katıldığımız yarışmalarda daha başarılı olacak tekne yapabiliriz. Bunu yapabilecek potansiyele de sahibiz. Bu noktada çalışmalarımızı sürdürüyoruz. Tasarım ve imalat bize ait Güneş panellerindeki elektriği üreten hücrelerin kendi imalatları olmadığını söyleyen Kaya, şöyle devam etti: Arkada bulunan doğru akım motorları, bataryalar ve güneş panelleri dışında her şeyi kendimiz imal ettik. Zaten bu konuda üretim yapılabilmesi için öncelikle ciddi yatırımlar yapılması gerekiyor. Devletin yada özel sektörün bu noktaya ciddi bir destek vermesi şart. Yoksa üniversiteler tek başına altından kalkamaz. Teknenin gövde tasarımı ve imalatı mühendislerimiz tarafından yapıldı. Mekanik sistemlerin ve elektrik tesisatının tasarım ve imalatını da kendimiz yaptık. Teknenin büyük bir kısmını kendimiz ürettik. Deniz ulaşımında kullanılmalı Özellikle İzmirʹi ve Ege Bölgesiʹni göz önüne aldığımızda güneşli gün sayısının oldukça fazla olduğunu, bu noktada bu teknelerin geliştirilip, ulaşımda da kullanılmasını sağlamanın mümkün olup, olamayacağını sorduğumuz Kaya, ʹÜniversite olarak vizyonumuz, yenilenebilir enerji kaynaklarının deniz ulaşımında kullanılmasının sağlanmasıdır. Bu zaten uzmanlık alanımızdır. Deniz ulaşımıyla çok yakından ilgileniyoruz. Bu konuda ciddi projelerimiz de var. Konuyla ilgili yerel yönetimlerle de sürekli iletişim halindeyiz. Zaten sürekli olarak bu alternatif enerji kaynaklarının deniz ulaşımında kullanılabilirliği noktasında çalışıyoruz. Bu noktada fikirsel işbirliklerimizi ilerleyen dönemlerde projelere dönüştürmek ve üretime başlamak da istiyoruz. Ancak bunun için gerekli olan yatırımları da üniversitenin tek başına karşılayabilmesi imkansız. Bu noktada destek verilmesi gerekirʹ dedi. 7DENİZ