Yorgunluk ve yokluk içinde geçen Çanakkale Savaşıʹnda yapılan fedakarlıklar hüzünle tarihteki yerini alıyor. Tarihin en kanlı çarpışmalarından olan ve 250 bin şehit verdiğimiz Çanakkale Savaşıʹnın arka planında yaşananlar da oldukça etkileyici! 100 yıl önce Türk milletinin içeriden ve dışarıdan gelen her türlü fitneye karşı gösterdiği feraseti, dayanışmayı, birlik ve beraberliği, her türlü olumsuzluğa rağmen gösterdiği o eşsiz mücadelede yaşanlar hüzünle tarihin arşivinde yerini alıyor. Çanakkale Savaşları esnasında ʹdenize düşen yılana sarılırʹ misali İngiltereʹden iki savaş gemisi sipariş edilir. Ancak İngiltere son taksitte ödenmesine rağmen gemileri vermez. Tabii o gemilerin parası için ise çok ayrı bir mücadele verir Osmanlı halkı... 1994 yılında 110 yaşındayken hayata gözlerini yuman dünyanın en yaşlı son Çanakkale gazisi Hüseyin Kaçmazʹın birebir anlattığı çarpıcı ayrıntıyı oğlu Turgut Kaçmazʹın Çanakkale Savaşları Tarihi Alan Başkanlığı Kılavuzu ve Araştırmacı-Yazar Ali Öztaş ile paylaşımlarından dinliyoruz. Genç Kızlar Saçlarını Sattı İngilizlere 11 milyon altın karşılığında Sultan Osman ve Sultan Reşad adında iki savaş gemisi sipariş ederiz. Tabi Osmanlı ekonomik olarak sıkıntıda olduğu için bu para taksit taksit halk arasında yapılan himmet ile toplanır. Gemiler için varın yoğun satıldığı anlarda insanı derinden etkileyen gelişmeler de yaşanır. Genç Osmanlı kadınları taksit parasına destek için İstanbulʹda bulunan Ermeni, Rum ve Avrupaʹdan gelen Batılılara çeyizliklerini satar. Hatta o da yetmez kimi kızlar saçlarını keser kimisi saçlarını kazıtır ve yine bu kişilere saçlarını satar. Çünkü o dönem Avrupaʹda peruk malzemesi için gerçek saça talep fazladır ve maddi değeri yüksektir. Ayrıca bayram gibi vesilelerle öğrencilerin ellerine kumbaralar verilir ve bu kumbaralarla paralar da toplanır. İngiltere Askerlerimizi Gözaltına Alır Son taksitin de ödenmesiyle hazır olan gemileri almak için Rauf Orbay ve komutası İngiltereʹye ulaşır. Ancak İngiltere gemileri satmaktan vazgeçtiğini söyler. Üstelik bir skandal daha yaşanır ve gemileri çalıp kaçabilirler düşüncesi ile Osmanlı temsilcileri gözaltına alınır. Daha sonra devlet girişimleriyle serbest kalırlar ama elleri boş dönerler. ˮSiz İngilizler Yine Yapacağınızı Yaptınız!ˮ 1884 yılında doğan dünyanın en yaşlı son Çanakkale gazisi Hüseyin Kaçmaz 107 yaşında 1991ʹde İngiltereʹde yapılan Anzak törenlerine davet edilir. Kaçmaz, orada yaptığı konuşmada, içinde yara olarak kalan iki gemi vakasını açar ve şu tarihi sözleri söyler: ˮSiz İngilizler öyle bir milletsiz ki, yine yapacağınızı yaptınız! Analarımızın, bacılarımızın altınlarıyla, gözyaşı, göz nuru dökerek yaptıklarıyla, genç kızlarımızın çeyizliklerini ve saçlarını satarak bedelini ödediği iki gemimizi bize teslim etmediniz. Şayet bizim gemilerimizi verseydiniz bize ait olan Yunan Adalarını geri alırdık. Siz yine yapacağınızı yaptınız ama ilahi adaletten kaçamadınız.ˮ Gemilerin Hazin Sonu Bu gemiler 1914ʹte paraları ödendiği halde teslim edilmedi, paraları ise iade edilmedi. Sultan Osman gemisi derhal İngilizleştirildi ve ismi “Agincourt” olarak değiştirildi. Reşadiye ise Erin ismini aldı. Fakat bize yar olmayan gemiler İngilizlere de yar olmadı. Gemiler hazin bir sonla hiçbir işe yaramadan parçalandı ve hurdaya gitti! 7DENİZ