Koster piyasasında kan kaybı sürüyor. 2014ʹü 700 puanla kapatan navlun endeksi İstfix, yüzde 15 gerileme ile 595ʹlere kadar geriledi. Uzmanlar yılın son aylarında ʹzayıf toparlanmaʹ olabileceği görüşünde. Koster piyasasında sıkıntılı günler devam ediyor. Ufukta henüz çıkış görünmüyor. Uzmanlara göre toparlanmamanın asıl nedeni önemli yük merkezlerindeki durgunluk. Ukrayna çelik ihraç edemiyor. Çin, rekabetçi fiyatlarla Akdeniz genelinde ticareti zorluyor. Güney Avrupa- Cezayir ticareti petrol ve gaz fiyatlarındaki düşüş yüzünden darbe aldı. Türkiye yavaş büyüyor, dış ticareti daralıyor... Tüm bu faktörlerin koster piyasasında beklenen çıkışı engellediği vurgulanıyor. Piyasanın nabzını yansıtan ve 2014ʹü 700 puanla kapatan İstfix Endeksi (İstanbul Navlun Endeksi), 595 puan seviyelerine gerilemiş durumda. Bu da piyasanın bir önceki yıla kıyasla yüzde 15 aşağıda seyrettiğini gösteriyor. İstfix uzmanı Engin Koçak, ˮSadece Baltık ve Kuzeybatı Avrupa piyasası görece iyi. Piyasa maalesef toparlanmakta büyük güçlük çekiyorˮ dedi. Piyasanın durumu konusunda Dünyaʹnın sorularını cevaplayan Engin Koçak, koster piyasasının nasıl bir seyir izlediğine yönelik şu açıklamayı yaptı: ˮKaradeniz ve Akdeniz koster piyasası 2014 sonundaki 700 puan seviyelerinde 2015 yılıyla birlikte hızla düşerek son bir kaç aydır 600 puan seviyesine yerleşmiş görünüyor. Piyasa maalesef toparlanmakta büyük güçlük çekiyor. Bunun birinci sebebi de bölgesel etmenler, ikinci ve neredeyse eşit ağırlıkta önemli bir sebep ise küresel emtia piyasalarındaki karışıklık. Baltık ve Kuzeybatı Avrupaʹda ise sonbaharla birlikte bazı mevsimsel gübre ve tahıl hareketleri sayesinde daha pozitif bir hava esiyor.ˮ Beklenti; zayıf toparlanma İstfixʹin bayramdan önce 602 puan seviyesine kadar çıktığını fakat bayramla beraber biraz yavaşlayarak 594 puana gerilediğini anlatan Engin Koçak, piyasadaki rekor düşüşlerden endeksin de nasibini aldığını, artık daha fazla düşüş beklenmese de ʹtoparlanamamaʹ durumu yaşandığını belirtti.Koçak, bölgedeki deniz ticaretinin seyri hakkında da şu bilgileri verdi: ˮŞu aralar Ukraynaʹnın çelik ihraç edememesi, buna karşılık rublenin dolar karşısında değer kaybederek ülkenin ihracatlarını daha rekabetçi hale getirmesi bir faktör. Çinʹin düşük büyüme performansı nedeniyle çok rekabetçi ihraç teklifleriyle gelmesi Akdenizʹin genelinde ticareti zorlamakta. Batı Akdenizʹin önemli enerji ihracatçısı ve emtia alıcılarından Cezayir de düşen petrol ve gaz fiyatlarından olumsuz etkilenince Güney Avrupa-Cezayir ticareti bir darbe almış oldu.ˮ Baltık ayakta tutuyor Koçakʹın verdiği bilgiye göre önemli yük merkezlerinden sadece Kuzey Avrupaʹda ise Baltıkʹtan genel olarak Britanya bölgesine yapılan emtia ithalatlarının piyasayı ayakta tuttuğunu söyledi. ˮTürkiyeʹnin büyüyememesi Karadeniz piyasasına büyük oranda tesir etmekte elbette fakat koster piyasası genel olarak bölgedeki olumsuzluklara duyarlı seyrediyorˮ diyen Engin Koçak, piyasa beklentileri konusunda şunları söyledi: ˮHerkesin en büyük dileği bir toparlanma. Mevsimsel olarak da bir toparlanmanın olması sürpriz olmaz fakat mevcut konjonktür gölgesinde zayıf bir toparlanma da beklentiler dahilinde olmalı. Eğer sonbahar ve kış sezonu beklenen toparlanmayı getirirse 650 üzerinde ve 700ʹe yaklaşan her kapanış 2015 boyunca yaşanan kayıpların 2016ʹya doğru en azından kısmen kapatılabileceği anlamına gelebilir. Yenilenme projesi bekliyor 12 bin DWTʹnin altındaki gemileri kapsayan Türk koster filosunun toplam tonajı 2.9 milyon DWTʹye ulaştı. 740 gemiden oluşan filo, Türk deniz ticaret filosunun yüzde 10ʹunu, adet bazında ise filonun neredeyse yarısını oluşturuyor. Türk armatörlerin Akdeniz ve Karadenizʹde yüzde 20 civarındaki pazar payı bulunuyor. Koster Armatörleri ve İşletmecileri Derneği (KOSDER) ortalaması 25 olan yaşlı koster filosunun yenilenmesi için çalışıyor. Ancak bu konuda çıkan teşvik mevzuatının finansman boyutunu ihmal etmesi sektörde önemli bir hayal kırıklığı yarattı. Kaynak: Dünya Gazetesi 7DENİZ