İMEAK (İstanbul ve Marmara, Ege, Akdeniz, Karadeniz Bölgeleri) Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, Sakarya’da düzenlenen iki önemli toplantıda denizcilik sektörüne dair kritik açıklamalarda bulundu. Kıran, İMEAK Deniz Ticaret Odası Müşterek Meslek Komiteleri 7. Toplantısında sektörel sorunları ve çözüm önerilerini dile getirirken, Deniz Ticaret Odası Aylık Olağan Toplantısında ise küresel piyasalar ve Türk filosunun dünya sıralamasındaki yükselişini değerlendirdi.
İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, Müşterek Meslek Komiteleri 7. toplantısında yaptığı konuşmada, dünyanın barış, çevre ve ekonomi konuları başta olmak üzere çok önemli sorunların var olduğu zor bir dönemden geçtiğini belirtti. Türkiye ekonomisinin de küresel belirsizliklerin ve jeopolitik gelişmelerin etkisi altında dinamik bir süreçten geçtiğini vurgulayan Kıran, enflasyonla mücadelenin üretim, ihracat ve istihdam dengesini koruyarak yürütülmeye çalışıldığını ifade etti. Kıran, finansmana erişim ve maliyet baskılarının sektörü etkilemeye devam ettiğini dile getirdi. 
"Yeşil liman ve alternatif yakıtlar en önemli gündem maddesi"
Denizcilik sektörünün küresel ekonominin ve ticaretin ana unsurlarından biri olarak tüm sorunlardan direkt etkilendiğini belirten Tamer Kıran, şunları kaydetti:
"Özellikle iklim değişikliği ve dolayısıyla çevrenin korunması kapsamında gemilerden kaynaklanan sera gazı salınımlarının azaltılması, enerji verimliliğinin artırılması hedefleri, alternatif yakıtlara, yeni nesil teknolojik çözümlere ve 'yeşil liman' uygulamalarına yönelim, sektörün önünde duran en önemli gündem maddeleri olarak sıralanıyor. Küresel ticarette artan korumacılık eğilimleri ve sınırda karbon düzenlemeleri, üretim ve yatırım politikalarında yeni bir dönüşüm ihtiyacını beraberinde getirirken, bu süreçte öngörülebilir ve dönüşümü destekleyen politikalar uygulayan ülkelerin rekabette daha avantajlı olacağı kesin gözüküyor."
Bu gelişmelerin, sürdürülebilir bir deniz taşımacılığı için daha çevreci, daha dijital ve siyasi risklere karşı daha dirençli hale gelmeyi zorunlu kıldığını belirten Kıran, Türk ticari denizciliğinin gösterdiği gelişimden gurur duyduklarını ancak yakalanan ivmeyi kaybetmemek için yeşil ve dijital dönüşüm eksenlerinde yatırımların geliştirilmesi gerektiğini vurguladı.
Bakanlığa çözüm önerileri ve destek talepleri
Sektörün Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığını ilgilendiren sorunları ve çözüm önerilerini içeren dosyaları düzenli olarak arz ettiklerini belirten Tamer Kıran, konuşmasında şu önemli başlıklara değindi:
"Türk sahipli deniz ticaret filosunun geliştirilmesi ve desteklenmesi kapsamında, deniz ticaret filosunun, öncelikle de Koster Filosunun kısa ve orta vadede yenilenmesi ihtiyacı bulunmaktadır. Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının, Koster Filosunun yenilenmesine yönelik döner sermaye kaynaklı hurda teşviği desteği uygulaması; gemi inşa maliyetlerindeki artış ve finansmana erişimdeki zorluklar nedeniyle hedeflenen ölçüde kullanılamamıştır. Bu desteğin, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı destek ve teşvikleriyle birlikte kullanılmasının sağlanması önem arz etmektedir. Diğer taraftan Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı Döner Sermayesinde toplanan kaynağın daha fazla denizcilik sektörüne aktarılmasını, böylece filo, tersane ve limanların yeşil dönüşümüne daha fazla katkı sağlanmasını arzu ettiğimizi ifade etmek istiyorum."
Merkez Bankası kaynaklı kredilere "yeşil dönüşüm" talebi
Kıran, Türk Sahipli Deniz Ticaret Filosunun geliştirilmesi kapsamında, Yatırım Teşvik Belgesine bağlı olarak Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca uygulanan, Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası Kaynaklı Yatırım Taahhütlü Avans Kredisinden yeni gemi inşa yatırımlarının faydalanması gerektiğini belirtti.
Bu bağlamda Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası kaynaklı kredi kullanılabilmesini sağlamak için Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca yürütülen "Yatırım Projelerinin Stratejik Öncelik ve Teknik Değerlendirilmesi" çerçevesindeki "Teknoloji Alanları Listesi"ne, "Yeşil Dönüşüm Kapsamında Yeni Nesil Alternatif Yakıt Kullanan Deniz Araçları"nın ilave edilmesi hususunu ilgili Bakanlığa ve Merkez Bankasına yazılı olarak ilettiklerini aktaran Kıran, süreçte destek beklediklerini ifade etti.
Dünya Bankası ile 70 yıl sonra ilk proje
Denizcilik sektörünün Dünya Bankası finansman imkanlarından bugüne kadar hiç faydalanmadığına dikkat çeken Kıran, Dünya Bankası Türkiye Ofisinin 70 yıl sonra ilk kez "Türkiye Denizcilik Sektörü Projesi" yapmak amacıyla çalışmalar başlattığını duyurdu. Kıran, Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığı koordinasyonunda bu projenin gerçekleştirilmesinin sektörün küresel rekabeti açısından elzem olduğunu vurguladı.
Söz konusu finansman kaynağı ile Türk Deniz Ticaret Filosunun yenilenmesi, tersane ve limanların yeşil dönüşümü ve deniz yoluyla toplu yolcu taşımacılığındaki yolcu motorlarının yeni nesil çevreci yolcu taşıtlarına dönüştürülmesi projelerinin hayata geçirilebileceği belirtildi.
Ayrıca Ulaştırma ve Altyapı Bakanlığının, Avrupa İmar ve Kalkınma Bankası ve Avrupa Birliği iş birliğinde "Türkiye’de Denizcilik Sektörünün Dekarbonizasyonu ve Yeşil Deniz Taşımacılığı Projesi"ni ve Uluslararası Denizcilik Örgütü (IMO) ile "GreenVoyage2050" programlarını yürüttüğünü hatırlatan Kıran, bu projelerin sektör için faydalı olacağını ve bir an önce hayata geçirilmesini beklediklerini sözlerine ekledi. 
Kıran: "Türk deniz ticaret filosu dünya sıralamasında 10. sıraya yükseldi"
İMEAK Deniz Ticaret Odası Yönetim Kurulu Başkanı Tamer Kıran, Sakarya'da gerçekleştirilen Deniz Ticaret Odası Aylık Olağan Toplantısında ise küresel denizcilik piyasalarını ve Türk filosunun dünyadaki yerini değerlendirdi.
ABD ve Çin arasındaki "ateşkes" piyasaları hareketlendirdi
Denizcilik piyasalarına değinen Kıran, Amerika Birleşik Devletleri Başkanı Donald Trump ve Çin Halk Cumhuriyeti Devlet Başkanı Xi Jinping arasında yapılan görüşmenin ardından sağlanan bir yıllık ateşkesin, küresel denizyolu taşımacılığında büyüme beklentisinin yukarı yönlü revize edilmesine neden olduğunu belirtti.
Anlaşmanın detaylarını aktaran Kıran, "Anlaşma ile Çin ithalatına uygulanan yeni Amerika Birleşik Devletleri tarifelerinin yüzde 30'dan yüzde 20'ye düşürülmesi, Çin'in, Amerika Birleşik Devletleri’nden soya fasulyesi ve diğer tarım ürünleri alımlarını yeniden başlatması, nadir toprak elementlerine yönelik ihracat kısıtlamalarını geri alması ve Amerika Birleşik Devletleri ile enerji konusunda birlikte çalışması sağlanmış oldu. Amerika Birleşik Devletleri, Çin'in denizcilik, lojistik ve gemi inşa endüstrilerine yönelik 301. madde uygulamasını ve ilave liman ücretlerini bir yıl süreyle askıya alırken, buna karşılık Çin de Amerika Birleşik Devletleri bağlantılı gemilere uyguladığı karşı tedbirleri bir yıl süreyle askıya aldı" ifadelerini kullandı.
2025 ve 2026 yılı beklentileri
2025 yılının ilk yarısında zayıf seyreden küresel denizyolu taşımacılığında, yılın üçüncü çeyreği itibarıyla güçlü eğilimler gözlendiğini belirten Kıran, Petrol İhraç Eden Ülkeler Örgütü (OPEC) ve OPEC+ grubunun kesinti kararından sonra üretimi yeniden artırması gibi pozitif gelişmelerin etkisiyle, sektörün 2025 yılı ilk büyüme tahminlerine karşın daha olumlu bir görünüm sergilediğini ifade etti.
Kıran, küresel denizyolu taşımacılığının 2025 yılında ton bazında yıllık yüzde 0,9 artarak 12,8 milyar ton seviyesinde, ton-mil bazında ise yıllık artışın yüzde 1,2 seviyesinde gerçekleşmesinin beklendiğini açıkladı. 2026 yılı büyüme tahminlerinin ise daha pozitif olduğunu belirten Kıran, ton bazında yüzde 1,6 ve ton-mil bazında yüzde 2'lik bir büyüme öngörüldüğünü kaydetti.
Türkiye, en fazla gemi tonajına sahip 10. ülke oldu
Tamer Kıran, Türkiye açısından sevindirici bir gelişmeyi de üyelerle paylaştı. Dünyada en fazla gemi tonajına sahip ülkeler sıralamasında 7 yıl önce 17. sırada yer alan Türkiye’nin, bu yıl 52 milyon 70 bin Deadweight Ton (DWT) ile 10. sıraya yükseldiğini duyurdu.
Son 5 yılda listede Türkiye'nin üzerinde yer alan Norveç ve Almanya’da tonaj kayıpları görülürken, Türkiye'nin yüzde 15,8 oranındaki tonaj artışı ile ilk 10 ülke arasında tonajını en yüksek oranda artıran birinci ülke olduğunu vurgulayan Kıran, "Tonaj artış sıralamasında yüzde 9,6 ile Çin ikinci sırada yer alırken, bu ülkeyi yüzde 7,4 ile İtalya izledi" bilgisini verdi.
Kıran ayrıca, dünyanın en fazla gemi tonajına sahip ülkeler sıralamasında 20 yılı aşkın süredir lider olan ve halihazırda 427 milyon 93 bin Deadweight Ton kapasiteye sahip Yunanistan'ın, ilk sırayı 453 milyon 135 bin Deadweight Ton'luk tonaj ile Çin'e bırakmak zorunda kaldığını belirtti.
