Çin’in iki dev nakliyat şirketi CMES ve Sinotrans & CSC Holdings; 12 Ağustos’ta, kuruluşlarını ilan ettiler. Amaç: dünyadaki en büyük tanker filosunu kurmak ve; petrol taşımacılığında küresel bir aktör haline gelebilmek! Devlet tarafından kontrol edilen en büyük iki nakliyat şirketi Eylül ayı sonuna kadar, ulusal tanker filosunun temeli olacak bir holding kuracak. Çin’in küresel ölçekteki bu projesinin temelinde, ithalat ürünleri üzerinde daha sıkı denetim kurma hedefi var. KÜÇÜK ŞİRKETLERİN SONU Uzak Doğu Enstitüsüʹnden analist Yakov Berger, Çin’in taşımacılık alanındaki bu adımını şöyle değerlendiriyor: “Eskiden Çin yabancı gemileri kiralardı, şimdi ise tam tersine, petrol tankerlerine ihtiyacını kendisi karşılayacak ve başka ülkelere, tanker kiralayacak. Bu, uzak doğudaki pek çok küçük firmanın iflas etmesi demek! Üstelik, iflas eden şirketler, Çin için kolay lokma haline gelecek, çünkü kurulan yeni şirket, küçük ölçekli taşımacılık firmalarının gemilerini satın alacağını da açıkça ortaya koydu. Ayrıca, yeni Çin filosu, tonaj arzı artışıyla birlikte, piyasayı sarsacak ve küçük firmalara bu durum baskı olarak yansıyacak.” BÜYÜK KAZANÇ Çin yönetimi, suya indirilen yeni petrol veya kuruyük gemisiyle ilgili hizmet bedelini düşürmeyi hedefliyor. Rusya’daki Altın Para Darphanesi şirketinin başkan yardımcısı Aleksey Vyazovskiy, Çin’in hedefini şöyle anlatıyor: “Çin, tanker hacimlerini birleştirerek hizmet bedelini düşürmeyi hedefliyor. Pekinʹin şu anda en büyük petrol ithalatçısı ve taşıma giderlerinin azalmasından büyük bir ekonomik kazanç sağlayacağı ortada. Dolayısıyla, bu hedef doğrultusunda adımlar atması da akla yatkın.” OYUNUN KURALLARINI KENDİSİ BELİRLEMEK İSTİYOR Çin, 4 yıl önce, koyduğu hedef doğrultusunda, filosundaki 80 petrol tankerini, iki katına çıkardı. Radyomuza konuşan petrol piyasası analisti Aleksey Turbin’e göre, Pekin, kısa ve uzun vadede, hedeflerine ulaşma başarısı gösteriyor: “Çin, siyasi sorunlar da dahil olmak üzere, her konuda oyunun kurallarını kendisi belirlemek istiyor ve bununun için aktif bir şekilde çalışıyor. Ulusal tanker filosu da aktif bir çalışmanın sonucu ve Çin bu sayede, petrol ürünleri ithalatında altyapısını sağlamlaştırmış olacak. Bu yıl, Çin’in ABD’yi geride bırakarak dünyanın en büyük petrol ithalatçısı olması, önemli bir göstergedir. Pekin yönetimi, petrol üreticisi ülkelerin çoğunda mevzilerini pekiştirmiş oldu. Tabi ki bununla yetinmeyecek ve nakliyat açısından da kârlı pozisyona geçmek istiyor. Eğer Çin bunu başarabilirse, dünyada etkisini daha da arttıracak ve ulusal çıkarlarını büyük oranda garanti altına almış olacak.” İLERİYE YÖNELİK ÖNLEM Rusya’nın ünlü yatırım danışmanlığı şirketi “Arbat Kapital” analisti Vitaliy Gromadin’e göre, Pekin, siyasi risklerin azaltılması yönünde önleyici adımlar atıyor: “Çin’de para var, bu yüzden hizmet bedeli konusunda Batı ile pazarlık yapmak yerine kendi şirketini kuruyor. Çünkü, ileride önemli siyasi gelişmeler yaşanabilir. Pekin bu alanda elini güçlendirebilirse İran’a yönelik yaptırımları daha kolay şekilde aşabilir. ABD’nin bölgedeki askeri-siyasi baskısı dikkate alındığında, Çin’in sorunlu dönemlerde, taşıma giderlerinin kendisi üzerinde bir baskı aracı olarak kullanılmasına karşı önlem aldığını görebiliriz.” 7deniz