Bahçeşehir Üniversitesi’nde 80. yılında Montrö Türk Boğazları Sözleşmesi etraflıca 2 gün boyunca konuşuldu. Yerli ve yabancı kurum ve kuruluşların katılımcı olarak bulunduğu sempozyumun ana konusu Montrö Türk Boğazları Sözleşmesi olsa da çevresel etkiler ve boğaz trafiğinin günümüz düzenlemeleri başta olmak üzere birçok konu enine boyuna sunumlarla anlatıldı ve sunum sonlarında soru cevap şeklinde merak edilen her şey katılımcılarla paylaşıldı. Bahçeşehir Üniversitesi Türk Boğazları Uygulama ve Araştırma Merkezi öncülüğünde Montrö Türk Boğazları Sözleşmesinin 80. Yılı sempozyumu 9-10 Kasım günlerinde gerçekleşti. Sempozyumun ilk gününde açılış konuşmalarını Sayın Rektör Şenay Yalçın, Mütevelli Heyeti Başkanı Enver Yücel, Büyükelçi Burak Özügergin yaptıktan sonra sunumların yapılacağı oturumlara geçildi. Birinci oturum BM Uluslararası Deniz Hukuku Mahkeme Başkanı olan Vladimir Vladimirovich Golıtsyn başkanlığında, Dr. Hasan Terzi ( Deniz Trafik Operatörleri Derneği Başkanı), Dr. Nilüfer Oral ( İstanbul Bilgi Üniversitesi Öğretim üyesi), Prof. Dr. Hakan Karan (Ankara Üniversitesi Öğretim üyesi, Deniz Hukuku Uygulama ve Araştırma Merkezi), Tümamiral Cihat Yaycı (Deniz Kuvvetleri Komutanlığı Personel Başkanı) ve Prof. Dr. Alexander Skarıdov (Rusya Admiral Makarav Devlet Denizcilik Akademisi) konuşmacı olarak katıldılar. Sırası ile konuşmacıların sunumlarından satırbaşları; İlk konuşmacı Dr. Hasan Terzi; Osmanlıdan günümüze Türk Boğazlarının tarihsel ve jeopolitik gelişimi hakkında bilgi verdi. Dr. Nilüfer Oral; Türk Boğazların geçiş rejimi üzerine yaptığı değerlendirmelerin yanı sıra güncel değişiklik ve sözleşmenin içeriği hakkında bilgi verdi. Prof. Dr. Hakan Karan Türk Boğazlarının hukuki statüsü, imzalandığı dönem ve günümüzde yapılan değişiklikler konusuna değinen bir sunum gerçekleştirdi. Tümamiral Cihat Yaycı; Günümüz Montrö Türk Boğazları Sözleşmesi’nin AB, NATO ve Karadeniz sahildarlarının jeopolitik ihtiyaçları ile etkileşimi hakkında konuştu. Prof. Dr. Alexander Skarıdov ise Rusya’nın Karadeniz güvenliği yaklaşımı ve sözleşme hakkında Rusya devletinin tutumu ve sözleşmeye olan bağlılığı hakkında bilgi verdi. İlk oturum yapılan sunumların ardından soru cevap şeklinde gerçekleşen programla devam etti. Katılımcılar verilen plaketler ve sempozyum özel hediyesinden sonra verilen öğle yemeğinin ardından; Montrö Türk Boğazları Sözleşmesi’ne Savunma ve Güvenlik Yönleriyle yaklaşımı başlığı adı altında ikinci bir oturum ile devam etti. Kanal İstanbul bir ihtiyaç mı ve yapılabilirliği var mı? Soru cevap kısmında katılımcılara yöneltilen sorulardan biri olan Kanal İstanbul projesi sempozyuma katılanların verdikleri cevaplara göre ikiye ayrıldı. İstanbul Bilgi Üniversitesi öğretim üyesi olan Dr. Nilüfer Oral; kendisini bir boğaz aşığı olarak nitelendirdikten sonra soruya cevap verdi. Kanal İstanbul projesinin ‘’Türkiye’nin yararına olabilecek bir proje olduğuna inanmadığını, onun için çok iyi düşünülüp planlanması gerektiğine inanıyorum’’ dedi. Bu soruya cevap veren Prof. Dr. Hakan Karan, ‘’ tek başına İstanbul’a yapılacak bir kanalın olumsuz olacağını ama aynı zamanda Çanakkale Boğazına da yapılacak bir kanalın ülkenin yararına olabileceğini söyledi.’’ Katılımcılar arasında ise bu projenin maliyetinin çok yüksek olacağı ve bunu karşılayabilecek yada kredi verebilecek bankaların olmadığını aynı zaman da çevresel sorunlarda yaşanabileceğinden kaynaklı olumsuz baktığını ve yapılabilirliğinin yüzde 10 olduğunu söylendi. Sempozyumun ikinci oturumu Dr. Amiral (E) Deniz Kutluk başkanlığında Montrö Türk Boğazları Sözleşmesi’ne savunma ve güvenlik yönleri ile yaklaşım başlığı adı altında yapıldı. Bu oturuma katılanlar sırası ile söz alıp sunumlarını gerçekleştirdiler. Amiral (E) Cem Gürdeniz; Karadeniz deniz güvenliği girişimleri ve girişimlerin Montrö Türk Boğazları Sözleşmesi ile etkileşimi hakkında yaptığı sunumda sözleşme gereği boğazlar üzerinde yaptırım yetkisi olan tek devletin Türkiye olduğunu belirtti. Amiral (E) Can Erenoğlu; Karadeniz’ sahildar olan ülkeler sınır ve sahil güvenlikleri ile ilgili oluşturulan BSCF işbirliği forumu hakkında bilgi vermenin yanı sıra Türk Boğazlarındaki güvenlik uygulamalarına değinip katılımcılarını bilgilendirdi. Daha sonra, Deniz. Yarbay Hakan Canca, Dışişleri Bakanlığı Denizcilik Dairesi Başkanı Murat Ömeroğlu ve Dr. Nejat Tarakçı yaptıkları sunumları ile oturum soru cevap kısmına geçilerek son buldu. Hakan Köseoğlu 7DENİZ