Bazı cilt hastalıklarının tedavisinde kullanılan ve Sivasʹın Kangal ilçesine özgü ˮdoktor balıklarˮ olarak bilinen 2 türün, ÇOMÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesinde laboratuvar ortamında üretimi başladı. Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi (ÇOMÜ) Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesinde başlatılan bilimsel çalışmayla, Sivasʹın Kangal ilçesine özgü ˮdoktor balıklarˮ olarak bilinen 2 tür, laboratuvar ortamında üretiliyor. ÇOMÜ Deniz Bilimleri ve Teknolojisi Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. İhsan Çelik, AA muhabirine yaptığı açıklamada, ˮdoktor balıklarˮ denilen ve dünyaca ünlü olan 2 balık türünün bulunduğunu söyledi. Bu balıkların Sivas Kangal yöresindeki termal sularda doğal yayılım gösteren endemik türler olduğunu, Mezopotamya havzasında yaşadığını dile getiren Çelik, ˮBu türlerden biri ʹgarra rufa (yağlı balık)ʹ diğeri de ʹcyprinion macrostomus (beni balık)ʹ Sivasʹtaki doğal kaynaklarda bu iki tür aynı ortamda bulunuyorˮ dedi. Çelik, söz konusu türlerin 1843 yılında Avrupalı bilim adamları tarafından keşfedildiğini, 40-50 yıl sonra da tesadüfen bu balıkların sedef gibi bazı deri hastalıklarını tedavi ettiğinin belirlendiğini ifade ederek, ˮO Günden sonra da oradaki kaplıcalarda bu tür deri hastalıklarını tedavi etmeye yönelik bazı girişimlerde bulunulmuş. Kangalʹa marka değeri kazandırmış bu balıklardan, sonra turizm alanında, termal tesislerde ve ondan sonra da güzellik salonlarında, spalarda manikür, pedikür amaçlı faydalanılmaya çalışılmışˮ diye konuştu. Balıkların şu anda Avrupaʹda ve dünyada çeşitli sektörlerde çok yaygın olarak kullanıldığına işaret eden Çelik, şöyle konuştu: ˮSon günlerde bu balıkların doğal ortamından alınıp, kullanıldığı şeklinde şikayetler oldu. Yıllardan beri bu tür şikayetleri duyuyoruz. Biz de bunun üzerine bu balıkların üremesi konusunda çalışma başlatmak istedik. ʹBalıkların laboratuvar ortamındaki üremesini gözleyelimʹ dedik. Sonra literatüre baktığımızda bu balıkların laboratuvar ortamında, kontrollü şartlarda üretimi ve büyütülmesiyle ilgili bir veriye rastlamadık. Bunun üzerine balıkları aldık ve laboratuvarımıza getirdik. Bunlardan periyodik olarak yumurta ve yavru almaya başladık. Gördük ki ʹgarra rufaʹ denilen türün ayda bir yumurtlayabildiğini, ortalama yumurta veriminin 150-200 civarında olduğunu, diğer türün ise daha sık üreme periyoduna sahip ve bine yakın yumurta dökebildiğini tespit ettik.ˮ ˮBol miktarda üretip, çeşitli deneylerde kullanıyoruzˮ Çelik, bunun üzerine bunların bütün yumurtadan larval gelişimine kadar bütün verilerini kaydettiklerini, topladıkları verileri bilimsel dergilerde yayımlanmak üzere beklettiklerini bildirdi. Üretim projesini devam ettirdiklerini aktaran Çelik, şunları kaydetti: ˮDaha sonra bu balıkların farklı çevresel şartlarda üremesi, büyümesi ve davranışlarıyla ilgili çalışmaları sürdüreceğiz. Şu anda üretilen balıkların satışı yapılmıyor. Bu balıklarla ilgili gizemli olduğu düşünülen bazı verileri araştırmaya çalışıyoruz. Bir bakıma balıkların biyolojik özellikleri hakkında bilimsel olarak bilgi toplamaya çalışıyoruz. Şu anda ʹgarra rufaʹ türünden yaklaşık 5 bin civarında yavru aldık, ʹcyprinion macrostomusʹ türünün sayısı ise 10 bini aştı. Bol miktarda üretip, çeşitli deneylerde kullanıyoruz.ˮ 7deniz