Alman Galata Polikliniği kurumuna giden gemicilerin dosyaları incelendiğinde belli başlı hastalıkların yaygın olduğu görüldü. Bu nedenle gemicilerin nasıl beslenmesi gerektiğini, var olan bu hastalıkların azalması için öğünlerde nelerin değişmesi gerektiğini, gemi işçisinin iş veriminin ve performansının artması için beslenmede nasıl bir yol izlenmesi gerektiğini Alman Galata Polikliniği Uzman Diyetisyeni Zeynep Mete anlattı. Öncelikle işçi beslenmesinden bahsederek, bir gemide yeme – içmeden kimlerin sorumlu olduğuna, yenilen yiyeceklerin içeriğine ve bu beslenme nedeniyle oluşan sağlık sorunlarına değinen Uzm. Dyt. Zeynep Mete, gemicilerin beslenmesinde neleri değiştirerek bu hastalıkların azaltılabileceğine ilişkin bilgiler paylaştı. Gemicilerde beslenmeden kaynaklı oluşan sağlık sorunları Denizcilerin beslenmesini incelerken gemide yaptıkları işe göre gereksinimlerinin kendi aralarında da farklılık gösterdiğini ve yeterli enerji sağlansa bile besin öğelerindeki dengesiz dağılımın sağlıklarını olumsuz yönde etkilediğini söyleyen Uzm. Dyt. Zeynep Mete şu açıklamayı yaptı: “Alman Galata Polikliniği’ne gelen gemicilerin dosyaları incelendiğinde başta ateroskleroz, hiperlipidemi ve hipertansiyon gibi hastalıkların bu işçi grubunda daha fazla olduğunu görülüyor ve bu problemlere çözüm yolları araştırılıyor. Her bir gemi adamına bir günde verilecek kalori oldukça fazladır. Ama unutmamak gerekir ki gemide verilen bu sabit ve yüksek kalori gemide çalışan işçilerin bazılarının gereksinimlerinin bir bölümünü karşılarken bazı gemiciler içinse yetersiz veya gereksiniminden daha fazla olacaktır. Bu durumda alınan fazla enerjiyi yakamayan gemici grubun belli bir kesiminde bir süre sonra kilo artışı olacak ve bu kilo artışı diyabet, kardiovasküler hastalıklar - ateroskleroz, kolesterol, hipertansiyon gibi hastalıkları tetikleyici en önemli etken olarak karşımıza çıkacaktır. Biz biliyoruz ki gemicilerde günlük alınması gereken enerjinin çoğu 3 – 4 ana öğün olacak şekilde verilirken bu öğünlerin içerik olarak protein ve yağlardan zengin, bunun yanı sıra meyve ve sebzeden az, karbonhidratlardan protein ve yağ grubuna göre daha az zengin şekilde karşılanır. Karbonhidrattan zengin, glisemik indeksi yüksek ve fazla enerjinin bu kadar az öğüne bölünerek verilmesi sonucunda kan şekerinin hızlı yükselmesine neden olarak kısa vadede hipoglisemi ataklarına ve ilerleyen zamanlarda insülin direnci oluşumuna ve yine buna bağlı olarak diyabete zemin hazırlamaktadır. Bunun tam tersi durumda ise daha önce söylediğimiz gibi enerjinin yetersiz kaldığı belli bir gemici kesimin de fiziksel performans için gerekli olan ve kan glikoz düzeyini normal sınırlar içerisinde tutabilecek düzeyde yeterli enerjinin alınamamasına bağlı olarak halsizlik, yorgunluk ve bitkinlik gibi belirtiler görülecektir. Kan glikozunun düşüklüğüne bağlı olarak beyine yeterince glikoz gitmemesi sonucu, beyin fonksiyonlarında, dikkat ve algılamada sorunlar yaşanacak bu da işçinin sağlığını, performansını ve iş verimini etkileyecektir” Öğünlerde yetersiz tüketilen sebze ve meyveler vitamin ve mineral eksikliklerine neden olacağına ve yine hem işçinin sağlığını hem de performansını etkileyeceğine değinen Uzm. Dyt. Zeynep Mete; “Yetersiz tüketilen kalsiyum ve yetersiz alınan D vitamini kemik sağlığı yönünden risk oluşturarak, iş kazalarının artmasına zemin hazırlayacaktır. Evet D vitamini besinlerle karşılanamasa da en azından uzmanlar tarafından uygun görülen takviyeler kemik sağlığı açısından yararlı olacaktır. Magnezyum eksikliğinde görülecek uyku problemleri artarak vücut strese girecek ve buna bağlı kemik ve kas ağrıları oluşacaktır. Tüm bu bilimsel bilgilere baktığımızda görülen şu ki yetersiz ve dengesiz beslenme sonucunda hem gemicilerin sağlıkları olumsuz etkilenecek hem de iş verimi düşecektir. Bu nedenle ne kadar beslenmeye özen gösterilirse o kadar performans artacak ve de işçilerin sağlığı korunarak yaşamlarının ileriki evrelerinde oluşabilecek hastalıkların riski azalacaktır” diyor. Cengiz Tepebaş - 7DENİZ