ABD, Avustralya, Japonya ve Filipinlerin savunma bakanları yaptıkları ortak açıklamada birleşik silahlı kuvvetlerinin birlikte çalışabilirliği güçlendirmek amacıyla Filipinler'in münhasır ekonomik bölgesinde bir deniz işbirliği faaliyeti yürüteceğini belirtti. Pazar günü yapılan açıklamaya göre, Çin Kurtuluş Ordusu'nun güney bölümü aynı gün deniz ve hava devriyesi düzenleyecek.
ABD Savunma Bakanı Lloyd James Austin açıklamasında "Her ülke yasal hava ve deniz operasyonları yürütmekte özgür olmalıdır. Müttefiklerimiz Avustralya, Japonya ve Filipinler ile birlikte gerçekleştirdiğimiz bu faaliyetler, tüm ülkelerin uluslararası hukukun izin verdiği her yerde özgürce uçabilmelerini, yelken açabilmelerini ve faaliyet gösterebilmelerini sağlamaya yönelik ortak kararlılığımızın altını çizmektedir" dedi.
Pazar günkü tatbikat, Filipinler Devlet Başkanı Ferdinand Marcos Jr. ve Japonya Başbakanı Fumio Kishida'nın 11 Nisan'da Beyaz Saray'da Başkan Joe Biden ile bir araya gelerek ekonomi ve Hint-Pasifik bölgesinde barış ve güvenlik alanlarında işbirliğini görüşmesinden günler önce gerçekleşecek.
Filipinli bir yetkili Cuma günü yaptığı açıklamada liderlerin Güney Çin Denizi'ndeki son olayları ele alacaklarını söyledi. Geçtiğimiz ay Çin ve Filipin gemileri arasında yaşanan son çatışmada Manila, iki Çin Sahil Güvenlik gemisinin tazyikli su sıkması sonucu Filipinli bir sivil teknenin ciddi şekilde hasar gördüğünü ve bazı mürettebatının yaralandığını söyledi. Çin Sahil Güvenliği "makul ve profesyonel bir şekilde" hareket ettiğini söyledi.
Ortak açıklamada "Avustralya, Japonya, Filipinler ve Amerika Birleşik Devletleri, BM Deniz Hukuku Sözleşmesi'nde ifadesini bulan seyrüsefer ve uçuş özgürlüğü hakkını ve uluslararası hukuk çerçevesinde denizcilik haklarına saygı gösterilmesini desteklemektedir" denildi.
Dört ülke ayrıca aralarındaki deniz ihtilafında Filipinler'i Çin'e tercih eden 2016 Güney Çin Denizi Hakem Mahkemesi Kararının nihai ve yasal olarak bağlayıcı olduğu yönündeki tutumlarını teyit ettiler. Söz konusu karar Lahey'de bulunan ve BM dışı hükümetler arası bir kuruluş olan Daimi Tahkim Mahkemesi tarafından verilmişti.
