Mısırʹın turizim şehri Şarm El-Şeyhʹte 26 Afrika ülkesinin katılımıyla gerçekleştirilen Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarı (COMESA) zirvesinde, Afrika Gümrük Birliği Anlaşması imzaları atıldı.
Anlaşmayla birlikte Mısırʹın Afrikaʹda lokomotif ülke olacağı belirtilirken, Türkiyeʹnin ise bu durumdan ticari olarak olumsuz etkileneceği öne sürülüyor. Mısır Cumhurbaşkanı Abdulfettah Sisiʹnin ev sahipliğinde Şarmʹda gerçekleştirilen zirveye 26 Afrika ülkesinden cumhurbaşkanı, başbakan ve bakanlar düzeyinde katılım gerçekleşti. Zirvede, serbest ticaret anlaşmasını imzalayacak COMESA, Güney Afrika Kalkınma Birliği (SADC) ve Doğu Afrika Topluluğu (EAC) başkanları da hazır bulundu. Ayrıca zirvenin özel konuğu Dünya Bankası Başkanı Jim Yong Kim de toplantıya katıldı. Açılış konuşmasını yapan Sisi, ˮBugün anlaşmasını imzalayacağımız gümrük birliği, Afrikaʹnın yüzse 57ʹsini olumlu etkileyecek. Yani 625 milyon kişiyi ilgilendiriyorˮ açıklamasında bulundu. Anlaşmayı yapacak COMESA, EAC ve SADC topluklarının ekonomik gücünün 1,2 trilyon dolar olduğuna dikkat çeken Sisi, bunun da Afrika kıtasının yaklaşık yüzde 60ʹına tekabül ettiğini söyledi. Konuşmaların sonunda Mısır Cumhurbaşkanı Sisi, Zimbabve Devlet Başkanı Robert Mugabi, Tanzanya Cumhurbaşkanı Yardımcısı Muhammed Garib Bilal ve Etiyopya Başbakanı Haile Mariam tarafından imzalar atıldı. 2017ʹde yürürlüğe girmesi kararı alınan serbest ticaret anlaşmasının, Afrikaʹda yeni bir hareketliliğe sebep olacağı aktarıldı. Öte yandan basına kapalı gerçekleştirilen yuvarlak masa toplantılarında kıtayı ilgilendiren projeler, bu projelerinin finansı, serbest ticaret bölgesi ve ulaşım için altyapı meselelerinin de ele alındığı belirtildi. Toplantılarda özellikle Afrika ülkeleri arasındaki ekonomik birleşme erişimini sağlayacak altyapı, ulaştırma, telekomünikasyon ve ikili ilişkilerin çok zayıf olduğu ve bu durumun acil giderilmesi gerektiği vurgulandı.
ARAP ÜLKELER COMESAʹYA 1998ʹDE KATILMAYA BAŞLADI
Arap ülkeleri COMESAʹya ilk olarak 1998 yılında Mısır, Irak, Libya, Suriye, Lübnan, Ürdün ve Fas ile tercihli ticaret anlaşmaları imzalayarak dahil olmuşlardı. Bu yıl itibariyle COMESAʹnın üye ülke sayısının 26ʹya ulaştığı belirtildi. Birliğin temel stratejisi, ʹbölgesel entegrasyon yoluyla ekonomik refahı sağlamakʹ şeklinde açıklandı.
TÜRKİYE, AFRİKAʹYLA TİCARETİNDE SIKINTI YAŞAYABİLİR
Siyasi analistler, Mısırʹda imzalanan Afrika Gümrük Birliği anlaşması nedeniyle, Ankara yönetiminin bu bölgeye olan ticari stratejisini zora sokacağı yorumunu yaptı. Zira, bugün yapılan anlaşmalarla Mısırʹın artık bölgede lokomotif ülke olacağı fikri öne sürüldü. Ro Ro seferlerini tek taraflı iptal eden Kahire yönetimiyle arayı düzeltmediği takdirde Türkiyeʹnin, COMESAʹYA üye ülkelerle de ticari anlamda önünde ciddi zorlukların olacağı vurgulandı. 2013ʹte dönemin Ekonomi Bakanı Zafer Çağlayan, bu birliğe karşı önlem alınacağına ilişkin o tarihte yaptığı açıklamada, ˮTürk ihracatçılarının Morityus pazarında ABʹli ihracatçılar ve Doğu ve Güney Afrika Ortak Pazarı (COMESA) üyesi ülke ihracatçıları karşısında bulundukları dezavantajlı durum ortadan kalkacak.ˮ ifadelerini kullanmıştı. Analistler, gelinen noktada, birliğin bugünkü gerçekleştirdiği anlaşmayla birlikte Afrika kıtasında Mısırʹın ticari anlamda neredeyse tek söz sahibi olduğunu ifade ediyor.
7DENİZ