Türkiye'de yat ve tekne inşa sektörünün yeni sipariş alma konusunda sıkıntı yaşadığını ve Tuzla'daki işlerin yavaş yavaş Antalya bölgesine kaydığını belirten Yüceuluğ, sektörün yeni inşa konusunda zor durumda olduğunu söyledi. Yat sektörü açısından 2014 yılının genel olarak durgun bir sene yaşadığını belirten Mural Yat Şirket Ortağı Murat Yüceuluğ, Tuzla'daki işler biraz Antalya'ya kaydı ve orada daha iyi gidiyor.
40-50 metre altı işler epey düşük seviyede ve artık ahşap tekne olarak piyasa çok ufaldı. Parası olanlar yurt içi yerine daha fazla para verip yurt dışından marka tekne almayı tercih ediyor. 40-50 metreden başlayarak işler biraz daha iyi gidiyor gibi. Türkiye dışında dünya çapında piyasa biraz toparlıyor gibi ve yeni tekne siparişleri artıyor. Her zamanki gibi fiyatları daha yüksek olsa da oturmuş ve bilinen markalar daha iyi iş yapıyor' şeklinde konuştu.
Yat sektöründeki büyüme 2014 içinde dalgalı bir seyir izlediğini söyleyen Yüceuluğ, '2014 ve öncesi Türkiye genel olarak zor günler geçirdi gezi olayları, seçimler vb. Bunlar hep Türkiye'nin dengesine ve Türk lirasını etkiledi ve belirsiz bir ortam yarattı. İnsanlar tekne gibi değeri düşen bir yatırıma girmek istememiş olabilir. Türkiye insanlar ev, daire vb. almayı tercih ediyor. Dünya çapında Türkiye iyi tekne üreticisi olarak artık kabul edildi. Avrupa, Amerika yerine çok daha uygun fiyata yüksek kalitede tekne yaptırılacak bir yer. Fakat hala Türkiye belirli sorunlar var. Bazı sebepler sektör içinden kaynaklanıyor bazıları ülkedeki kültürden. Maalesef Türkiye'de bir işçi Hollanda'daki bir işçi gibi işinden sevk almıyor. Hala ülkemizde eğitim seviyesi düşük ve bir suru problemler buradan kaynaklanıyor. Bunun dışında Türkiye'de bizim piyasada zamanında çok insan dolandırıldı hem Türk hem yabancı müşteriler. Bu tarz şeyler sektörümüzün gelişmesine engel oluyor' şeklinde konuştu.
Yüceuluğ, 'Türkiye için yat sektöründe geride bıraktığımız yıllarda yat cenneti, tasarım lideri, mega yat üreticisi gibi sıfatların konuşulduğu ve beklentilerin de bu doğrultuda oldukça yüksek olduğunı söyleyenler var. Bence bunların hiç biri doğru değildi. 3 yanımız deniz olmasına rağmen deniz kültürümüz düşük seviyede olan bir ülkeyiz. Fuarlarda gördüğümüz en çok sorulan sorular, kaç motor, kaç beygir ve kaç para. Teknenin yapısı ve denize elverişliliği ile hiç ilgili sorular olmuyor. Çoğu insan hala tekneyi gösteriş için alıyor. Bu kültür seviyesi artıp ve Türkiye kendi tasarımlarını yaratana kadar yukarda yazılı olanlar doğru olamaz. Türkiye'de yapılan teknelerin çok yüksek yüzdesi yurt dışındaki ofislerde çiziliyor. Türkiye'de hala dünya çapında meşhur olan bir dizayn ofisi yok. Yeni yeni genç öğrencilerde ortaya çıkmaya başladı. Yurt dışı tasarım yarışmalarına katılanlar ve derece alanlar da oldu. İnşallah bu bir başlangıç olur. Üretim konusunda daha iyiyiz ama maalesef ekonomik krizlerden dolayı büyük ve bilinen tersanelerimiz bile kapandı' dedi.
Üretilen her şeyin kaliteli olması gerektiği belirten Yüceuluğ, 'Neticede Hollanda'da yapılan bir 50m motoryat ve Türkiye'de üretilen bir 50m yat arasında ciddi fiyat farkları var. Hollanda'dan da insanlar alıyor. Çünkü kaliteli mal itiyor, en iyisine sahip olmak istiyorum diyor. Yüksek kalite üretince alıcı çıkıyor. Düşük kalitede bu her zaman denmez. Marinaların durumu da önemli. Hala marinalarda bulunan yer sayısı yetersiz ve yeni tekne almak isteyenler için sorun oluyor. Ayrıca aldığımız servis için verilen paralar çok yüksek. Marina sayısı artıp rekabet artmasında fayda olabilir' ifadesinde bulundu. İnsanların sektöre güvenebilmesi gerektiğini vurgulayan Yüceuluğ, 'İnsanları dolandıran tiplerden kurtulmak gerekiyor. İkinci en büyük sorun Türkiye'de insanlar firmalar arasında bilgi paylaşımı düşük yurt dışında bu daha iyi yapılıyor seminerler olsun ve başka türlü çözümlerle. Sektör bazı konularda beraber çalışarak daha iyi bir noktaya gelebilir. 2013 sonundan beri üstünde çalıştığımız bir proje var ve inşallah bu ilkbaharda inşa başlayacak. Bu projeyi 2017 yılında bitirmeyi planlıyoruz. Bizim açımızdan yoğun ve güzel geçecek ama aynı zamanda bu bir proje bundan sonrası da gelmeli. Hala yeni proje bulmak zor ve bunun kısa sürede kolaylaşacağını düşünmüyorum' şeklinde konuştu.
Cengiz Tepebaş - 7DENİZ
