Denizcilik sektöründe yerli ve milli yazılım ve ekipmanların önemini her fırsatta vurgulayan yazarımız Prof.Dr. Soner Esmer, Gullseye Genel Müdürü Mehmet Ali Kayaoğlu ile bizler için bir araya geldi. Esmer’in gerçekleştirdiği bu sohbette gördük ki Gullseye, geliştirdiği teknolojiler ile global pazarda değer yaratmayı ve bu alandaki ihracatımızı artırmayı hedef edinmiş bir firma. Çok yakın zamanda otonom terminal yönetimi konusundaki uygulamaları sektörün kullanımına sunacaklarını belirten Kayaoğlu, teknolojiye yatırım yapan firmaların bugün ve yarınlarda her daim avantajlı olacağını belirtiyor.
Gullseye’ın ürün olarak doğuşu nasıl ortaya çıktı?
GullsEye’ın hikayesi bir limanın bizden teknolojik yatırım danışmanlığı talep etmesi ile başladı. Projeye başladığımız yıllarda, piyasadaki ürünlerin tümünü inceledik. Bu inceleme ve değerlendirmeler sonucu şunu fark ettik ki; bazı ürünler belli bir standarda ve kaliteye sahip olmalarına rağmen yüksek maliyetliydi, maliyet açısından uygun olan ürünler ise verimlilik anlamında yetersiz ve uluslararası kalite standardını yakalayamamış durumdaydı. Bu çalışma, piyasadaki eksikliği fark etmemize ve yeni bir ürün geliştirmek için yola çıkmamıza vesile oldu. Süreç içerisinde ortaya koyduğumuz yeniliklerle beraber, GullsEye bugün 20 limana hizmet veren ve global bir Terminal Operasyon Sistemi sunan bir şirket haline geldi.
Gullseye’ı geliştirirken kurguladığımız yazılım mimarisinde, büyük montanlı ve multi kargo operasyonlara sahip işletmelerin rahatlıkla kullanabileceği bir ürün olmasına dikkat ettik. Özellikle o dönemlerde, optimizasyon konusuna yeteri kadar eğilim gösterilmemesi söz konusuydu. Biz de Gullseye’ı tasarlarken, İstanbul Teknik Üniversitesi ve Chicago Loyola Üniversitesiyle ortak bir akademik çalışma ile optimizasyon motorunu klasik mimariden farklı olarak, yeni bir algoritma mantığıyla oluşturduk. Detaylandıracak olursak, operasyon verimliliğini etkileyen ana etkenlerle birlikte alt detaylara da yer veren mikro algoritmaları da çalıştıracak şekilde tasarladık, bu sayede, yıllık 1.000.000 TEU elleçleme hacmi olan bir liman operasyonunda ortalama 15 oranında iyileştirme yakalayabiliyoruz. Yeni senaryolarla mikro detayları tekrar tekrar harmanlamaya devam ederek, optimizasyonumuzu güçlü tutmaya devam ediyoruz. Terminal optimizasyonu konusunda, sektörün en yenilikçi ve verimli çözümüne sahip olduğumuzu söyleyebiliriz.
Sizce, iyi bir TOS yazılımı hangi yeteneklere sahip olmalı?
TOS yazılımlarında optimizasyon, otomasyon ve entegrasyon olmazsa olmaz üç ana çekirdektir diyebiliriz. Optimizasyon yeteneği; tüm operasyon verilerini sorgulayarak, hızlı ve verimli iş planı sunar, otomasyon yeteneği; ekipman ve iş emirlerini insan faktöründen sıyırarak hızlı, kesintisiz ve hatasız iş süreci yönetimini sağlar, entegrasyon özelliği ise tüm uygulama ve paydaşlara anlık bilgi paylaşımı konusunda kilit görevi yerine getirir. Bu yetenekler bir arada senkronize çalıştırıldığında, klasik yöntemlere muazzam bir fark yaratacak fayda sağlamaktadır. Dolayısıyla TOS tasarımında, bu faktörlerin önemli olduğunu söyleyebiliriz. Biz buna 4. yetenek olarak simülasyonu da ekledik. Liman operatörleri, optimize edilerek planlanan iş emirlerini uygulamaya almadan önce tüm operasyonu simüle ederek olası darboğazları veya problemleri önceden tespit edebilir. Programımızın simülasyon modülü, müşterilerimiz tarafından çok takdir görmektedir.
Limanların geleceğinde hangi sistemler yer alacak?
Gelecekte, bazı konteyner taşıma şirketleri, liman işleticileri ve global müşterilerdeki ana oyuncular, tedarik zincirini uçtan uca kesintisiz olarak yönetmek istiyorlar. Bu isteğin sonucu olarak bu ekosistemde yer alan paydaşlar, dijital dönüşümü sağlamak için block chain, yapay zeka, makine öğrenmesi ve otonomlaşma gibi yıkıcı teknoloji uygulamaları üzerine çalışmalarını sürdürmektedir. Gelecekte denizcilik alanında da bu teknolojik uygulamalar yerini alacaktır.
Sizin bu alanlarda çalışmalarınız var mı?
Yapay zeka teknolojisine örnek uygulamalarımız mevcut programımızda kullanıyor, diğer taraftan otonom ekipman kullanımında, sektör liderleriyle işbirliği halindeyiz ve bu konuda özel çalışmalarımız devam etmektedir. Block chain de sektör paydaşlarıyla aynı ekosistemde yer alıyoruz ve bu dijital dönüşümün bir parçasıyız. Bu alanlardaki çalışmalarımızda, grup şirketlerimizin gücü ve bilgi birikimini kullanmanın avantajını da yaşıyoruz. Ar-Ge odaklı bir teknoloji firması olarak bu alanlara yatırım yapmaya özen gösteriyoruz.
Türkiye’de yazılım ihracatı konusunda ne düşünüyorsunuz?
TOS dahil olmak üzere, yazılım alanında birçok kaliteli ürünümüz olmasına rağmen, ülkemizin yazılım ihracatı konusunda olabileceği noktada bulunmadığını düşünüyorum. Bu farkın özellikle TOS ürünlerinde daha belirgin olduğunu söylemek pek de yanlış olmaz. Bunun temel sebeplerinden birisi yabancı ürünlerin piyasaya daha erken girmiş olmaları. GullsEye olarak, büyümeye başladığımız an itibariyle her zaman küresel hizmet sağlayıcı olmayı hedefledik ve adımlarımızı bu yönde attık. Geliştirdiğimiz teknolojiler ile global pazarlarda değer yaratarak ihracatı desteklemek istiyoruz.
Sektöre teknoloji gözüyle bakan biri olarak paydaşlarınıza neler söylemek istersiniz?
Teknolojiye yatırım yapılması büyük getiriler sağlayacaktır. Örneğin, yapılacak bir birimlik teknolojik yatırımın on birimlik ekipman yatırımına eşdeğer katkı sağladığı, bağımsız analist raporlarınca ortaya konulmaktadır. Bu açıdan baktığımızda, bu alana yatırım yapan terminallerin rekabet avantajı elde edeceğini düşünmekteyiz.
Optimizasyon çözümleri operasyon verimliliğinde önemli etkiler yaratmakta olup, IOT, otonom ekipman ve araç yönetimi, insansız kantar, otomatik kart okuyucular gibi erişilebilir uygulamalara da yer verildiğinde toplam liman verimliliğinde ciddi artışlar görmekteyiz. GullsEye olarak bizde müşterilerimize bu uygulamalara entegre olarak tümleşik bir çözüm sunuyoruz.
Çok yakın zamanda uluslararası ortaklarımızla lansmanını yapacağımız otonom terminal yönetimi konusunda geliştirdiğimiz uygulamaları sektörün kullanımına sunacağız. Böylece limanların dijitalleşme konusundaki ihtiyaçlarına proaktif şekilde cevap veriyor olacağız.
RÖPORTAJ: Prof. Dr. Soner Esmer
