İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) Mayıs Ayı Olağan Meclis Toplantısı, DTO yönetim kurulu üyeleri, şube başkanları, meslek komite başkanları ve çok sayıda kişinin katılımıyla gerçekleşti. Nisan ayı faaliyet raporunun video sunumunun ardından İMEAK DTO Başkanı Tamer Kıran açılış konuşmasını yapmak üzere kürsüye çıktı.
Konuşmasına 2,5 ayı geçen Rusya-Ukrayna Savaşı’nın ortasında mahsur kalan Türk gemileri ve personelinin güvenliği ile ilgili endişe taşıdıklarını belirterek başlayan Kıran, “Ukrayna limanlarında savaşın başlamasından itibaren yaklaşık 90 geminin mahsur kaldığı tespit edilmişti. Bu gemilerden 21 tanesi Türk sahipli veya işletenli veya üzerinde Türk personel bulunan gemilerdir. Ukrayna'daki gelişmeler, krizin başlangıcından itibaren Odamızca yakından takip edilmektedir. Geçen süreç zarfında ilgili bakanlıklarımız nezdinde Ukrayna limanlarına kalan bu gemilerin mayınlı liman sahalarından güvenli bir koridor açılarak kurtarılmalı başta olmak üzere savaş nedeniyle karşılaştıkları sigorta prim şart artışları için defalarca girişimde bulunduk, bulunmaya devam ediyoruz. İlgili bakanlıklarımızın da bu konuda Rusya Federasyonu ve Ukrayna’daki mevkidaşları ile yoğun temaslarda bulunduklarını biliyoruz. En büyük beklenti ve temennimiz bu çabaların bir an önce olumlu sonuç vermesidir” dedi.
KÜRESEL ENFLASYONDA DÜŞÜŞ EĞİLİMİ OLASILIĞI YÜKSEK
ABD ve AB ülkelerinin Rusya’ya yönelik yaptırımlar kapsamında kabul ettiği beşinci yaptırım paketinde, Ağustos 2022’den itibaren yılda 8 milyar Euro değerindeki Rusya menşei veya ihraç edilen kömür ve diğer katı fosil yakıtların satın alınması, ithal edilmesi veya AB’ye aktarılmasının yasaklanmasının kararlaştırıldığına işaret eden Kıran, “Bu savaş küresel ekonomide makro ekonomik tahminleri oldukça etkiledi. IMF’nin 19 Nisan tarihinde yayınlanan raporuna göre, küresel büyüme tahmini yüzde 3,6 seviyesine çekildi. Yine Euro Bölgesi büyüme tahmini de yüzde 3.9’dan yüzde 2.8’e revize edildi. Bunun bir diğer nedeni de Çin’de Covid-19 salgınının tekrar güçlenmesinden kaynaklı Çin ekonomisi ve küresel tedarik zincirinin bundan olumsuz etkilenmeye başlamasıdır. ABD Merkez Bankası (FED), faiz oranlarını arttırarak borç almayı 0,75 ve borç vermeyi yüzde 1 seviyesine getirdi. Faiz artırımlarının neticesinde ABD’de yüzde 8 seviyesine gelmiş olan yıllık enflasyonun azalma eğilimine geçmesi bekleniyor. Faiz artırma sürecine Avrupa Merkez Bankası'nın da eşlik edeceğini eklersek, küresel enflasyonda düşüş eğiliminin başlaması olasılığının yüksek olduğunu söyleyebiliriz” diye konuştu.
ENFLASYONUN AZALMASI HEPİMİZİN ORTAK TEMENNİSİ
Rusya-Ukrayna Savaşı, Çin’de devam eden salgın ve merkez bankalarının sıkılaşma adımlarının küresel ekonomide yaratacağı yavaşlamadan Türkiye ekonomisinin de etkileneceğini dile getiren Kıran, “Uluslararası kuruluşların son tahminlerinde Türkiye ekonomisinin 2022 büyüme tahmini genelde yüzde 2-3 arasında değişiyor. İlk çeyrek yüzde 7 civarında büyüdüğünü tahmin ettiğimiz ekonomimizin diğer çeyreklerde yavaşlama olsa bile bu koşullarda yıllık yüzde 4 üzerinde büyüyeceğini tahmin ediyoruz. Küresel gelişmelerin yoğun hissedildiği ülkemizde en öne çıkan unsurlardan birisi tabi ki yüksek enflasyon konusu oldu. TÜFE Nisan ayında yüzde 7 artış gösterdi ve yıllık enflasyon Nisan’da yüzde 69. 97 seviyesine ulaştı. Enflasyondaki artış genele yayılırken, gıda ve konut fiyatları başı çekti. Savaşın baskısı enerji maliyetleri ve ulaştırma enflasyonunu yüksek tutmaya devam ediyor. Devreye alınan politikaların enflasyon ile mücadeleye katkı vereceğine inanıyoruz. Dış konjonktüre bağlı oluşan yüksek seviyedeki enflasyonun önümüzdeki kısa sürede azalması hepimizin ortak temennisidir” şeklinde konuştu.
GEMİ İNŞA SEKTÖRÜNDE ENFLASYONİST EĞİLİMLER BEKLENİYOR
Konuşmasına denizcilik piyasalarını değerlendirerek devam eden Kıran, şunları söyledi; “Mart ayında konteyner ve tanker endekslerinde düşüş yaşanırken, Nisan ayında bu düşüşler ivme kaybetti. Baltık Kuru Yük Endeksi mart ayında aylık bazda yüzde 14 artış kaydederken, Nisan ayında ancak yüzde 2 artışla 2404 seviyesinden ayı kapattı. Diğer taraftan global gemi filosu 2022 Mayıs ayının başında yıllık bazda yüzde 2. 6 artarak 2 milyar 210 milyon DWT’a ulaştı. Toplam filo içinde Mayıs ayı başında kuru yük gemi filosu, 955 milyon ton, konteyner filosu 296 milyon ton, TEU bazında da 24 milyon 960 bin TEU, ham petrol tankeri 440 milyon DWT tona ulaştı. Denizcilik sektöründeki dikkatin çoğun emtia fiyatları ve deniz kaynaklı talep üzerindeki olası etkilere odaklandı. Bununla birlikte yeni gemi inşa fiyatlarının neredeyse 20 yıldır en keskin artışı görmesiyle birlikte gemi inşa sektöründe de enflasyonist eğilimler bekleniyor. Clakson Yeni Gemi İnşa Endeksi Nisan ayı sonu itibariyle yıllık bazda 24 puan artışla Mayıs 2009’dan bu yana en yüksek seviyeyi gördü.”
NİSANDA DENİZCİLİK SEKTÖRÜNÜ İLGİLENDİREN GELİŞMELER OLDU
Nisan ayında Türk denizcilik sektörünü ilgilendiren önemli gelişmeler olduğuna vurgu yapan Kıran, şöyle devam etti: “Merkez Bankası tarafından 18 Nisan tarihinde Merkez Bankasına yapılacak döviz satışına dair uygulama talimatı yayımlanmış, döviz kazandırıcı hizmet bedeli, dövizin satılması zorunluluğu getirilmiştir. Bu tebliğe göre, görünmeyen işlemler listesinde yer alan navlun gibi denizcilik sektörümüzü ilgilendiren döviz gelirlerinin yüzde 40’nın Türk lirasına çevrilme mecburiyeti olmamakla birlikte, ihracat bedeli dövizin ise en az yüzde 40’nın Merkez Bankası’na satılmak üzere bankaya satılma zorunluluğu getirildi. Gemi satışları da ihracat kapsamına girdiğinden satış bedelinin yüzde 40’nın Türk lirasına çevrilme zorunluluğu olduğunu hatırlatmak istedim. Yine Resmi Gazetede 19 Nisan’da yayımlanan tebliğ ile yapılan değişiklikle döviz cinsinden veya dövize endeksli düzenlenebilecek taşıtlar hariç, menkul satış sözleşmelerine konu ödeme yükümlülüklerinin TL cinsinden yerine getirilmesi ve kabul edilmesi zorunlu kılındı. Bununla bazı sıkıntıların yaşanabileceğini öngörüyoruz. Döviz cinsinden veya dövize endeksli bedelin TL karşılığını tarafların anlaşarak belirlemesi kolay olmadığından kısıtlamanın alıcı ve satıcıyı karşı karşıya getirebileceği, ihtilaflara neden olabileceği, dövize çek düzenlenememesi neticesinde ticari ortamda problem yaşanabileceği, ihraç kayıtlı teslimlerde kısıtlamanın uygulanıp uygulanmayacağı konusunda belirsizlik oluşacağı tahmin ettiğimiz sıkıntılar arasında.
DENİZCİLİK FİRMALARININ DİJİTAL OLGUNLUK TEPSİTİ YAPILACAK
DTO’nun küresel denizcilikte gelişen teknolojileri takip ederek dijitalleşmenin sektöre sunduğu imkanların fırsata dönüştürülmesi için çalışmalara katkı sunduğunu belirten Kıran, şu ifadeleri kullandı; “Hızla gelişen dijital teknolojinin denizcilik sektörümüzdeki yansımalarının doğru ve planlı bir şekilde entegrasyonu önem arz ediyor. Bu kapsamda odamızın destek ve katkılarıyla Denizcilik Endüstrisi, Odak, Dijital Olgunluk, Özdeğerlendirme Yazılımı Geliştirme ve Uyguluma Projesi İTÜ Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Metin Çelik ve Dr. Kadir Çiçek tarafından gerçekleştirildi. Proje çerçevesinde Denizcilik organizasyonlarının teknik yönetim, operasyon yönetimi, denetim yönetimi, eğitim ve personel yönetimi gibi odak süreçleri çerçevesinde özelleştirilmiş göstergeler üzerinden dijital olgunluk düzeylerini analiz ederek raporlamaya yönelik bir model ve yazılım geliştirilerek üyelerimizin ücretsiz online kullanımına sunuluyor. Bu portal üzerinden firmalarımızın kendi girdileri ile ön değerlendirmeleri yapıldıktan sonra uluslararası düzeyde geçerliliği olan bir model ölçütler ve ölçek üzerinden denizcilik sektörü firmalarının dijital olgunluk düzeylerinin tespiti yapılarak ilgili paydaşlarımıza katkı sağlanması hedefleniyor.”
DENİZCİLİK OKULLARINA İNGİLİZCE HAZIRLIK SINIFI İLAVE EDİLDİ
Konuşmasının sonunda Milli Eğitim Bakanlığı ile 2 yıl önce imzalanan eğitim işbirliği protokolüne ilişkin değerlendirmelerde bulunan Kıran, “Eğitim kalitesinin yükseltilmesi, eksik materyallerin tamamlanması için başlatılan işbirliğini güzel bir şekilde sürdürüyoruz. Son olarak yoğunlaştırılmış İngilizce programı uygulayamayan Anadolu Teknik Programı mezunlarının İngilizce eksikliği sebebiyle mezuniyet sonrası istihdam sıkıntısı yaşamalarını önlemek amacıyla odamızca Milli Eğitim Bakanlığı nezdinde yapılan girişimler olumlu sonuçlandı. Protokol kapsamında yer alan arada Anadolu teknik programı uygulayan okullarımızda Ziya Kalkavan Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, Çeşme Ulusoy Denizcilik Teknolojisi Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi, Antalya Fetih Fettah Tamince Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi ve Rize Hasan Kemal Yardımcı Mesleki ve Teknik Anadolu Lisesi’nde 2022-23 Eğitim – Öğretim yılından itibaren eğitim programlarına İngilizce hazırlık sınıfı ilave edildi. Denizcilik mesleğine adım atmaya hazırlanan gençlerimiz adına bu gelişmeyi memnuniyetle karşıladığımızı belirtmek isterim” diye devam etti.
7DENİZ
