İstanbul İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterliği çatısı altında 2010 yılında, Türk gemi ve yat sektörlerine ihracatı geliştirmek vasıtasıyla sürdürülebilir ekonomik kalkınmaya katkı sağlamak misyonu ile kurulan Gemi ve Yat İhracatçıları Birliğiʹnin 2016 yılı itibariyle gemi inşa, yat inşa ve denizcilik yan sanayi alanlarında faaliyet gösteren yaklaşık 550 üye firması bulunuyor.
Gemi ve Yat İhracatçıları Birliği Yönetim Kurulu Başkanı Başaran Bayrak'tan, birliklerinin 2016 yılında gösterdikleri faaliyetlerden ve sektörün bugünü ve yarını hakkında görüşlerini aldık. Gemi ve Yat İhracatçıları Birliği'nin yapısından ve faaliyetlerinde kısaca söz eder misiniz? Gemi ve Yat İhracatçıları Birliği'nin kuruluş amacı sektörün ihracat kapasitesini ve performansını artırmak adına, üye firmaların daha iyi uluslararası bağlantılar kurmasına vesile olmaktır.
Bu amaca yönelik olarak Birlik tarafından birçok faaliyet yürütülmektedir.
Bunlardan başlıcaları; • Sektörü ilgilendiren mevzuat düzenlemelerinde sektör adına ortak görüşün derlenmesi ve gerekli makamlara iletilmesi,
• Pazar araştırmalarının yürütülmesi,
• Sektörün uluslararası anlamda daha bilinir hale gelmesi için projeler yürütülmesi,
• Sektör ihracatına yönelik istatistiki verilerin hazırlanması ve yayımlanması,
• İhracat ve etkinliklere yönelik olarak sonuç raporlarının hazırlanması,
• Dünyanın önde gelen denizcilik fuarlarında Türkiye Milli Katılım organizasyonlarının üstlenilmesi,
• Hedef pazarlara yönelik olarak Ticaret Heyeti organizasyonları düzenleyerek, katılımcı firmaların beraber iş yapma olanaklarına sahip olacağı uygun firmalar ile B2B iş görüşmelerinin organize edilmesi,
• Sektörü uluslararası anlamda bilinir kılabilmek adına sektörü tüm yönleriyle anlatan tanıtım filmleri, katalog ve broşürlerin hazırlanması ve katılım sağlanan uluslar arası organizasyonlarda gösterimi
• Üye firmaların ihracatta daha etkin olmaları için eğitim programlarının düzenlenmesi,
• Sektörün geleceği konumundaki öğrenciler için her yıl farklı konu ve konsept ile Ulusal Gemi ve Yat Tasarım Yarışmalarının organize edilmesi.
Gemi ve Yat İhracatçıları Birliği sektör ihracatını artırmak ve Türk denizcilik sektörünü dünyaya tanıtmak için uluslararası birçok organizasyona katılım sağlamakta ve Türk firmalarını bu organizasyonlara dahil etmektedir. Katılım sağlanan ve milli katılım organizasyonları Gemi ve Yat İhracatçıları Birliği tarafından yürütülmekte olan başlıca fuarlar; dünyanın en önemli denizcilik fuarı olan SMM Hamburg fuarı, Posidonia Atina fuarı, Norshipping Oslo fuarı, Neva St. Petersburg Fuarı'dır. Öte yandan sektör için hedef Pazar niteliğinde olan ve offshore piyasasının en önemli etkinliği olan OTC Fuarı'na yönelik olarak Türk firmalarının birebir muhatapları ile bir araya geldiği sektörel ticaret heyeti organizasyonları gerçekleştirilmektedir. Fas, Norveç, Rusya, İran, İsrail gibi hedef ülkelere yönelik olarak da sektörel ticaret heyetleri organize edilmiş ve hali hazırda organize edilmektedir. Gemi ve Yat İhracatçıları Birliği sektörün tüm paydaşlarını bir araya getirmek maksadıyla birçok etkinliğe imza atmakta ve yapılan etkinliklere de aktif şekilde destek vermektedir.
Sektörde düzenlenen tek Gemi ve Yat Tasarım Yarışması, Birlik tarafından organize edilmekte ve her yıl farklı bir konu ile gerçekleşmektedir. Türkiye'de yapılmakta olan denizcilik fuarlarına katılım sağlanmakta, yabancı alıcıların fuarda Türk muhataplarına ulaşabilmesi için alım heyeti organizasyonları gerçekleştirilmektedir. 2016 yılında sektörünüzün üretim kapasitesi ve ihracat rakamlarını değerlendirir misiniz? Bu yıldan neler bekliyorsunuz? 2016 yılı Türkiye genelinde hemen hemen her sektörde olduğu gibi bizim sektörümüz için de gerilemeye sahne oldu. 2016 yılını bir önceki yıla kıyasla 5,6 gerileyerek 972 milyon dolarlık ihracat rakamı ile kapattık.
2017 yılında ihracatımızın tekrar 1 milyar dolar seviyesine çıkacağını düşünüyoruz.Türkiye bu alanda dünya ile rekabette hak ettiği yeri almak için neler yapmalı ve eksik olan konuların giderilmesi için engeller nelerdir? Türkiye'nin dünya ile rekabette daha güçlü bir konumda yer alması için denizcilik sektörünün başlı başına bir devlet politikası haline getirilmesi gerekmektedir. Türk gemi inşa sektörü belirli ürün segmentlerinde maliyetler bazında dünyanın önde gelen gemi üreticisi ülkeleriyle rekabet edebilecek konumda olsa da rakip ülkelerdeki sübvansiyonlar dolayısıyla hak ettiği ölçüde sipariş alamamakta ve pazar kaybetmektedir. Siyasi gelişmeler ve belirsizlikler de bu noktada önemli bir handikap oluşturmaktadır.
Güney Kore, Çin, Japonya, Brezilya gibi ülkeler gemi inşa sanayini ulusal politikalarının önemli bir parçası haline getirmiş ve 2008 sonrası krizin ardından birçok yeni teşvik mekanizmaları hayata geçirmişlerdir. Ülkemiz gemi inşa sektörü için ise uluslar arası rekabette önemli avantajlar sağlayacak bir teşvik mekanizması bulunmamaktadır. Türkiye'nin 2023 hedefleri doğrultusunda sizin de sektör olarak 2023 hedefleriniz ve öngörüleriniz nelerdir? 2023 yılında ulaşmak istediğimiz ihracat hedefi 3.81 milyar dolardır. Hali hazırda dünya sektör ihracatı içerisinde 0,5 olan payımızı da ulaşacağımız ihracat rakamıyla birlikte 2.47 seviyesine çıkarma hedefindeyiz. İlgili bakanlıklar nezdinde sorunlarımıza hızlı çözümler üretilmesi halinde hedeflerimize ulaşabileceğimizi düşünüyoruz. Yapılan istatistiki çalışmalar ve bilimsel araştırmalar 2023 yılında hali hazırda 293 milyar dolar olan Dünya Gemi İnşa Hacminin 2023 yılında 340 milyar dolar seviyesine ancak çıkabileceğini göstermektedir. 130 milyar dolar seviyesinde olan dünya gemi ihracatının da 2023 yılında 154 milyar dolar seviyesine yükselmesi öngörülmektedir. Bu bağlamda, 2023 yılında Dünya Ticaretindeki payımızı 1.5 seviyesine çıkarmak, dünya ihracatı içerisinde de 2.47 pay almak öncelikli hedefimiz olarak yer almaktadır.
Cengiz Tepebaş - 7DENİZ
