Gemi Geri Dönüşüm Sanayicileri Derneği (GEMİSANDER) Başkanı Kamil Önal, Dünya Gazetesi’nden Aysel Yücel’in hazırlayıp sunduğu “Lojistik Dünyası Programı”na konuk olarak katıldı. Türkiye’ye söküme gelen gemilerdeki asbest iddiaları ve gemi geri dönüşüm sektöründeki son gelişmelerin konuşulduğu programda Önal, son günlerde 900 ton asbest olduğu iddialarıyla gündemden düşmeyen Brezilya uçak gemisi Nae Sao Paulo ile ilgili açıklamalarda bulundu.
Brezilya’dan Türkiye’ye söküme gelen uçak gemisi Nae Sao Paulo’da yüksek miktarda asbest olduğu iddialarını yanıtlayan Kamil Önal, gemide iddia edildiği gibi 900 ton asbest değil 9 ton asbest olduğunu duyurduklarını belirterek, “Avrupa Birliği kriterleri kapsamında denetimler uluslararası kuruluşlar tarafından uluslararası hukuka uygun bir şekilde yapılıyor. Yapılan sözleşmeleri AB’den aldığımız sertifikalar neticesinde geminin satın alınmasından önce ekspertizi ve sörveyi yapılıyor. Bunları uluslararası şirketler yapıyor. Brezilya ve Türkiye Çevre Bakanlıklarının koordineli çalışmasıyla asbestin miktarı tespit edilip ülkemize gelmeden önce onay kısmından geçiyor. Brezilya hükümeti ve oradaki onay merciinin verdiği bilgiler neticesinde Türkiye Çevre Bakanlığı şartlı kabul ediyor. Bu şu anlama geliyor. Olası bir durumda asbest miktarının fazlalığı geminin iadesi demek” dedi.
Bugüne kadar asbest kaynaklı sorun yaşanmadı
Aliağa’da yer alan Türk gemi geri dönüşüm sektörünün dünyada üçüncü ve Avrupa’da da birinci olduğuna işaret eden Önal, “22 firmamız var. 8’i AB uygunluk sertifikasına sahip. 6’sı ise denetimleri yapılmış ve sertifika alacak hale gelmiş. Biz de iddia edilen asbest miktarı ile ilgili basında çıkan haberleri şaşkınlıkla izliyoruz. Gemi inşa sektöründe 2010 yılına kadar geminin ısı alınabilecek donanımlarında asbest kullanılıyordu. 2002’den sonra üretilen gemilerde asbest kullanılmıyor. Yeni gemilerde yok. Şu an asbestli gemiler geliyor mu evet 1-3-5-10 ton gibi miktarlarda geliyor. Sektörümüzde bugüne kadar asbestten dolayı herhangi bir sıkıntı olmadı. İnsan, yer, sağlık ve çevre bakımından bir sorun yaşatmadık. Bizde burada yaşıyoruz ve istemeyiz burada asbestli zehirli gemi olsun. Ama sektör olarak hassas bir konu bu ve bize düşen görev neyse onu da yapıyoruz. Bu gemi geldiğinde yapacaklarımız bunun teminatıdır” diye konuştu.
Türkiye’ye gelen bir mahkeme kararı yok
Brezilya Yüksek Mahkemesi’nin Nae Sao Paulo isimli uçak gemisinin çıkışına yasak getirmesi ile ilgili kararına ilişkin soruya yanıt veren Önal, “Bu konuda bilgimiz yok. Uluslararası kriterler çerçevesinde gerçekleşiyor bu durum. Bu konuda bize gelen bir belge veya mahkeme kararı yok” ifadelerini kullandı.
Çevreye duyarlı ‘yeşil’ gemi söküm yapıyoruz’
Avrupa’da çok sayıda AB uyumlu gemi söküm tesisi olmasına rağmen gemi için neden Türkiye’nin tercih edildiği yönündeki soruya ise Önal, “Türkiye olarak gemi söküm sektöründe belli bir yere geldik. İlk defa uçak gemisi sökmüyoruz. İngiliz donanmasının son 6-7 yılda 3 tane uçak gemisini söktük. Bizi tercih etmelerinin nedeni ise çevreye duyarlı yeşil gemi söküm yapmamızdır. Gemi geldikten sonra da denetimler firma, AB, klaslar ve başka kuruluşlar tarafından devam ediyor. Biz gerekli tüm kriterleri karşıladığımız ve çevreye duyarlı söküm yaptığımız için bizi tercih ediyorlar” yanıtını verdi.
Asbest tesislerde bertaraf ediliyor
Asbestli gemilerinin sökümü sırasında alınan önlemlere ilişkin de bilgi veren Önal, şunları söyledi; “Asbestli bölgedeki yerler söküldükten sonra gemi sökümü başlıyor. Bunu söken ekip de uzman ekip. Biz bunu ilk defa yapmıyoruz. Uzman ekip asbesti alıp standartlar dahilinde bizim Kocaeli ve Uşak’taki bertaraf tesislerine gönderiyor ve bu tesislerde bertaraf ediliyor.”
2022’de Aliağa’da 100 civarında gemi sökülecek
Gemi geri dönüşüm sektörü hakkında da bilgi veren Önal, Aliağa’da 2021 yılında 112 geminin söküldüğünü aktararak şöyle devam etti; “2021 yılında Yaklaşık 1 milyon tona yakım demir hammadde Türkiye’ye kazandırdık. 2022’de ise bu ay itibariyle şu ana kadar 68 gemi Aliağa tesislerine gelmiş. Şu an tesislerimizde daha çok yolcu gemisi sökülüyor. Kruvaziyer sökülüyor. Bu da pandemiden dolayı turizm ve yolcu taşımacılığı olan kısıtlamalardan dolayı. Kruvaziyerler gelmeye devam ediyor. Bu sene tanker ve yolcu gemisinde artış bekliyoruz. Yine yılsonu hedefimiz 100 veya 110’lar civarında olacak. 2 bin 500 civarında kişi istihdam ediliyor. Aliağa’ya ciddi anlamda katkısı olan bir sektör gemi geri dönüşüm sektörü. Yan sanayi ile beraber 15-20 bin kişiye istihdam sağlanıyor.”
Kapımız herkese açık
Önal, yapılan eleştiriler ve gösterilen tepkilere ilişkin olarak ise, şu ifadeleri kullandı; “Bize gelen derneklere ve kuruluşlara geldiklerinde kapılarımızı açıyoruz. Gezdiriyoruz. Çıkıp bir basın açıklaması yapmamıza gerek yok. Biz yıllardır burada faaliyet gösteriyoruz. Kapımız açık, en güzeli gelsinler bizim bu işi nasıl yaptığımızı görsünler. Ne yaptığımıza baksınlar.”
7DENİZ
