Bildiğiniz üzere dünya üzerindeki uluslararası taşımacılığın yaklaşık yüzde 90’ı denizyolu ile yapılmaktadır. Bu ticaretin içerisinde çok çeşitli yüklerin taşınabilmesi için bir o kadar da farklı gemi türüne ihtiyaç vardır. Pek tabii ki bu ticaretin olabilmesi için taşıyan ve taşıtanın birbiri ile bir nokta da buluşması lazımdır ki, nakliyesinin yapılması gerekli olan yüklere en uygun gemiyi bulan veya temsil ettiği taraf Donatan/ İşletmeci tarafı ise elindeki gemiye en uygun yükü bulan; ayrıca gemi alım-satımında aracılık yapan ve bu işlerden komisyon sağlayan kişiye ‘Gemi Brokeri’ denir.
Gemi brokerliği, başı çeken önemli kuruluşların üyelerinin benimsediği etik yaklaşımın temelini oluşturur.
Ayrıca, tüm dünyada değeri bilinen, yüksek kalitede çalışmayı kendisine prensip edinmiş insanlardan oluşur.
Bu sebepten ötürü brokerler, insan ilişkileri kuvvetli, uluslararası değerler üzerinde bilgi sahibi ve kültürlü insanlardır. Başarılı bir broker, müşterisine optimum fayda sağlayacak yeni fikirler veren, en uygun maliyet hesabını sunan kişidir.
Gemi Brokerinin önemi nedir?
Bir broker, öncelikle meslek ile ilgili uluslararası bilgi takibinde bulunmalı, kendini her daim güncel tutmalı, mümkünse İngilizce haricinde özellikle çalıştığı bölgeler var ise o bölgeye ait bir dil öğrenmeli, sosyal olarak da kendini geliştirmelidir.
Temsil ettiği tarafa mevcut piyasa hakkında bilgi verip, öngörülerde bulunabilir. Bu bilgilendirmeler yapılacak olan yeni ticari anlaşmalarda etkili olacaktır. Yapılacak olan sefer anlaşmaları üzerinde taraflara fikir verip, akitlerin hazırlanmasına yardımcı olur. Taşıma yapılacak bölgeler hakkında fikirlerini paylaşır, dikkat edilecek hususlar var ise taraflara gerekli bilgileri iletir. Bir gemi brokeri, Denizyolu ticaretinin başından sonuna kadar takibini sağlamalı ve süreci yönetebilmelidir.
Bir brokerin en önemli özelliği taraflar arasında arabulucu olmasıdır
Arabuluculuk insanoğlunun yüzyıllardır uygulamaya çalıştığı kavramlardan biridir. Temelinde adalet, saygı, etik kurallar ve toplum değerleri esastır.
En önemlisi, mevcut pazarda her firmaya ve şahsa karşı güvenin korunmasına yardımcı olur. Sadece ticaretin başlamasından önce izlenecek yollar veya akitler üzerindeki anlaşmazlıklar, uyuşmazlıklar değil, olası zarar sonuçlu hadiselerde de brokerin vereceği tavsiyeler, göstereceği yollar, tarafların uzlaşmasında fevkalade büyük bir öneme sahiptir.
Ülkemizde, gemi brokerliği mesleğine oldukça yüksek bir alaka görülmektedir
Yaklaşık 20-25 sene önce, ya aile tarafından ya da yakın çevresi tarafından etkilenerek bu mesleğe başlayanlar çoğunluktaydı. Fakat şu an farklı bir meslekten olup veya herhangi bir farklı dalda eğitim görmüş kişiler dahi mesleğin cazibesine katılarak bu meslek ile ilgilenmektedirler.
Brokerlik mesleğinin ihtiyaç duyduğu ve bilgi alışverişinde bulunduğu, üreticiler, sigorta firmaları, çeşitli dernekler, liman işletmeleri vb. firmalarda çalışanlar da bu mesleğin inceliklerini öğrenmek için talepte bulunuyorlar ki, kendi gelişimleri için de oldukça faydalı olacağını düşünmekteyim.
Bu meslekte bulunanlar, her daim dünyadaki gelişime ayak uydurmaya devam eder ve kendini geliştirir. Kazan-kazan ilkesi ile de müşterisine azami ölçüde destek verip, güvenini koruduğu sürece saygınlığını da korumaya devam edecektir.
Nevzat Sonay ÜLER
