Piri Reis Üniversitesi Rektörü Prof. Dr. Oral Erdoğan, İMEAK Deniz Ticaret Odası (DTO) Temmuz ayı Meclis Toplantısı’nda “Küresel ekonomi ve denizcilik piyasaları” isimli sunum gerçekleştirdi. Sunumda küresel büyümeyi irdeleyen Erdoğan, 2019 ve 2020’de parasal miktarda büyük bir genişlemenin yapıldığını ve bunun 2021’e büyüme diye yansıdığını belirterek, bu durumun üretkenlik ve verimlilik olarak algılanmaması gerektiğini, bunun kalkınma olmadığını sadece parasal büyüme olduğunun ve borç büyüklüğünü arttığının altını çizdi.

 

Prof. Oral Erdoğan’ın sunumundan notlar;

 

- 2019 yılında ve 2020’ye doğru parasal miktarda muazzam bir genişleme yapılıyor. Bu doğal olarak 2021’e büyüme diye yansıyacaktır. Bu büyümeyi verimlilik ve üretkenlik olarak algılamayalım. Bu kalkınma değil, sadece parasal büyüme. Parasal büyümenin tehlikesi kredi büyümesidir. Parasal büyüme yapılırken gerçek üretime dayanmıyor ise derinlik oluşmadan likidite oluşur. Likidite oluşursa da borç büyüklüğü artar, daha sonraki dönemlerde bu borç büyüklükleri ödenemez bir hal alabilir.

CMA CGM'den Suudi şirketle iş birliği CMA CGM'den Suudi şirketle iş birliği

 

- 2021’deki hızlı büyüme aslında parasal miktardaki hızlı genişlemeden kaynaklanıyor. Para gelişimini kimler arttırdı ise o öncü rolü oynuyor. Türkiye büyüyor ama bu kendi para biriminde böyle. Dolara çevirdiğimizde aynı şiddeti görmüyor olacağız.

 

- ABD, pandemi dönemi ve önceki ticaret savaşının getirdiği süreçte, çok ciddi bir şekilde parasal miktarla oyun oynuyor.

 

- Dünyada şu anda ABD’yi yakalamış, anlamış bir Çin var.

 

- Parasal büyüklükle oyna küresel gücünü arttır ya da sürdür. Dolar bir ekonomik savaş aracıdır evet, onun da aracı parasal büyüklük.

 

- Paraya talep olduğunda faiz yükselecek demektir.

 

- Birçok olayın arkasında ekonomilerin sıkıntılı olmasında faiz kavramı var. Faizin kötü yönüne karşı çıkmamız gerekiyor. Piyasaya sürülen 1 dolar bulunamadığında tüm sistem çöküyor, kriz o zaman geliyor. Krizlerin ana sebebi likidite derinlik ilişkisinin kopmasıdır. Bu ilişki kopmaya adaydır.

 

- Büyümeye karşılık dünya ekonomik sisteminde çok daha fazla borç büyümesi oluştu. Buna karşılık gerçek üretime dayalı refah düzeyi ise artmadı. Borç büyüdü. Bunu mal ve hizmet fiyatları muazzam bir şekilde artmasından yani enflasyonun artmasından görüyoruz.

 

- Parasal miktarı esas olarak yükselten ABD’de enflasyon kendi tarihi ortalamalarının çok üzerine çıkmış durumda. Benzer bir şey Euro bölgesinde de var. Sıfırı yaşayan Avrupa şu anda yüzde 2’leri aşmış durumda. Küresel enflasyonun 4’e yaklaştığını görüyoruz.

 

- ABD, geçmişte kendi iç piyasasında ödeyemeyecek olduğu mortgage borçlarını dünyaya sattı. Şimdi yine sıkıntılı ve yine satacak.

 

- Dünya denizyolu ticaretinde sene sonunda 12 milyar ton bekleniyor.

 

- Pandeminin azalmasıyla denizciliğin payı biraz daha azalabilir.

 

- 17,58 trilyon dolara dünya ticareti hızla düşerken geçtiğimiz yıl taşımacılıkta yüzde 3,4 kadar gerileme yaptı. 11,5 milyar ton kadar yük taşındı.

 

- Dünya gemi filosu şu anda 2.16 milyar detveyt civarında. Düşüş oranının artma yönünde gelişeceği tahmin ediliyor.

 

- Time Charter’da 30.500 dolar ortalamayla birincilik konteynerde. İkincilikte ise 27.206’yla panamax yer alıyor. Konteyner muazzam derecede iyi.

 

7DENİZ – ÖZEL

Editör: Haber Merkezi